Donald Trump’ın yeniden Beyaz Saray’a dönmesiyle dünya genelinde birçok önemli konuda ABD’nin alacağı tavır büyük merakla bekleniyor. Trump, zafer konuşmasında “savaşları bitirme” vaadiyle dikkat çekerken, Gazze, Ukrayna, Suriye ve Türkiye gibi konularda yaklaşımının Biden yönetiminden farklı olacağı öngörülüyor.
Ukrayna Savaşı Trump’ın, iktidara geldiğinde Ukrayna’daki savaşı 24 saat içinde sona erdirebileceği iddiası seçim döneminde gündeme geldi. Trump’ın müstakbel Başkan Yardımcısı adayı JD Vance tarafından açıklanan plana göre, Rusya-Ukrayna sınırında askerden arındırılmış bir tampon bölge oluşturulması ve Kiev’in tarafsız kalması gibi unsurlar yer alıyor. Ancak Ukrayna’nın Kırım ve Donetsk’in bir kısmını Rusya’ya bırakmasını içeren bu plana Avrupa ve Ukrayna’nın nasıl tepki vereceği belirsiz.
Gazze’de Ateşkes ve İsrail İlişkileri Trump, İsrail’e Beyaz Saray’a dönüşüne kadar Gazze’deki savaşın sona erdirilmesi gerektiğini iletmişti. Geçmişte Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan ve Golan Tepeleri’ndeki ilhakı onaylayan Trump, Arap ülkeleri ile İsrail arasında İbrahim Anlaşmaları’nı sağlamıştı. Ancak Netanyahu’nun aşırı sağcı koalisyon ortakları savaşa devam ederken, Trump’ın ateşkes yönündeki isteği İsrail’in iç siyasetinde bir baskı unsuru olarak duruyor. İsrail’de ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması talepleri artıyor.
Suriye Politikası Trump’ın kampanyasında Suriye meselesi üzerinde pek durulmasa da, başkanlığı döneminde ABD askerlerini Suriye’den çekme kararı almıştı. Suriye’deki petrol bölgelerinde halen Amerikan varlığı sürüyor ve Trump’ın başkanlığında bu statükonun korunacağı yorumları yapılıyor. Bölgede devam eden İsrail-İran gerginliğinin ABD’nin Suriye’ye bakış açısını etkileyebileceği tahmin ediliyor.
Türkiye ile İlişkiler İlk Trump döneminde Türkiye ile ABD arasında zaman zaman gerilimli ilişkiler yaşansa da Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a duyduğu takdirle biliniyordu. Yeni dönemde Türkiye’yi bekleyen önemli konular arasında F-35 programına geri dönme, CAATSA yaptırımlarının kaldırılması ve F-16 tedarik süreci yer alıyor. Aynı zamanda ABD’nin Suriye’de PKK/YPG ile olan iş birliği Türkiye-ABD ilişkilerinde önemli bir mesele olarak öne çıkacak.
Trump’ın “öngörülemez” politikaları nedeniyle dünya gündeminde birçok alanda farklı ve çarpıcı değişimlerin olabileceği düşünülüyor.
CUMHA – CUMHUR HABER AJANSI