Zerdeçal Bitkisi nedir?
Zencefilgiller ailesinden olan zerdeçal bitkisi büyük yapraklı, çiçekleri sarı renkte bir bitkidir. Hint safranı, zerdeçöp, safran kökü, sarıboya, zerdeçav ismiyle de bilinir. Anavatanı Günay Asya’dır. Sıcak ve nemli ortamı seven zerdeçal Hindistan, Çin, Pakistan ve Bangladeş gibi Güney ve Güneydoğu Asya ülkelerinde yetişir.
Adı, Farsça sarı anlamına gelen zerd, atık ve odun anlamına gelen kefal kelimelerinin birleşiminden oluşan “zerdeçub” kelimesinden gelmektedir. Türkçe diline zerdeçal olarak geçmiştir. Türk Dil Kurumu zerdeçalı, köklerinden safrana benzer şekilde boyanmış bir madde elde edilen, sivri yapraklı ve sarı çiçekli bir bitki olarak tanımlamaktadır.
Zerdeçal Bitkisi nerelerde kullanılır?
Genellikle mutfaklardaki kullanımı bilinse de Zerdeçal bitkisi başka alanlarda da kullanılmaktadır. Örneğin zerdeçal , ipek ve ince deriyi boyamak, güzellik maskeleri uygulamak ve cilt bakımı yapmak için kullanılabilir. Mutfaklarda ise zerdeçal baharat olarak kullanılır. Önce bitki temizlenir, , ardından kaynatılır, kurutulur ve öğütülerek baharat haline getirilir. Bu baharat hali safran yerine kullanılabilir; balık çorbası, söğüş ve çeşitli sebze yemeklerinde çeşni olarak kullanılır. Zerdeçalın tıbbi faydaları da vardır.
Zerdeçal Bitkisinin faydaları nelerdir?
Zerdeçal bitkisinin mutfakta kullanımı olduğu gibi tıbbi açıdan da birçok faydası bulunmaktadır. Zerdeçalın anti-iltihapsal yararları ve iltihap giderici özelliği vardır. Kurkuminin eklem iltihabını azaltarak artritle ilişkili ağrıyı hafiflettiği gözlemlenmiştir. Bunların yanı sıra sindirim sistemine, beyine ve kalp sağlığına da faydaları bulunmaktadır.
Zerdeçal Bitkisinin Sindirim Sistemine Olan Yararı
• Kurkumin yağları yakan safra akışınına neden olur.
• Bir çalışma, zerdeçalın reserpin indometasin gibi ilaçların neden olduğu hasara karşı koruduğunu buldu.
• Bitkisel preparatların hazırlanması ve onaylanması ile ilgili Almanya Sağlık Bakanlığı’nın E Komisyonu, zerdeçal köksapının safra kesesi ve safra kanallarının fonksiyonel hastalıklarında kullanılabileceğini belirtmiştir.
Zerdeçal Bitkisinin Beyine Olan Yararı
• Cedars-Sinai Los Angeles Tıp Merkezi tarafından yürütülen hayvan çalışmaları, zerdeçaldaki kurkuminin felç hastalarında beyin hücrelerinin yenilenmesinde faydalı olabileceğini göstermiştir.
• David Geffen ve San Diego Biyomoleküler Enstitüsü’ndeki araştırmacılar tarafından yürütülen bir araştırmaya göre, zerdeçalda aktif olarak bulunan bisdemethoxycurcumin, beynin savunma mekanizmasını güçlendirmektedir.
• Araştırmacılara göre makrofajlar adı verilen bağışıklık hücreleri, Alzheimer hastalığında beyinde ve nöronlarda oluşan protein plaklarını ortadan kaldırıyor ve bisdemethoxycurcumin adı verilen kimyasal buna katkıda bulunuyor.
• Laboratuvar çalışmalarında, Curcumin ile beslenen farelerde Alzheimer ile ilişkili amiloid plaklarının daha az oluştuğu tespit edilmiştir.
Zerdeçal Bitkisinin Kalp Sağlığına Olan Yararı
• Bilim adamlarına göre kurkuminin antioksidan ve antiinflamatuar özellikleri, kalbin sağlıklı kalmasına büyük ölçüde katkıda bulunmaktadır.
• Çeşitli çalışmalarda, kurkumin ile tedavi edilen hastaların damarlarında daha az plak birikimi olduğu görülmüştür.
• Hindistan’da yapılan bir çalışma, zerdeçalın kalp krizinden sonra kalp fonksiyonu üzerindeki faydalı etkilerini de doğrulamıştır.
• Deneysel çalışmalarda zerdaçalın kolesterolü azaltıcı etkisi de belirlenmiştir.
Zerdeçal Bitkisinin zararları nelerdir?
• Bitkisel haplar herhangi bir rahatsızlık durumunda sadece tıbbi onay olması halinde kullanılmalıdır aksine yanlış kullanım kişi için olumsuz sonuçlar doğurabilir.
• Kan sulandırıcı ilaçlarla beraber alınmamalıdır.
• Fazla miktarda alımı ya da uzun dönem kullanımı mide mukozası tahrişine yol açabilir.
• Küçük safra taşları olan kişilerde safra koliğine sebep olabileceği için bu kişilerin kullanmaması gereklidir.
• Hamile ve emziren kadınlar doktor onayı olmadan kullanmamalıdır.
Yukarıda yer alan metin ve haber bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.
BAŞKENT POSTASI
Fatih Can Cengiz