DÜNDEN BUGÜNE ANADOLU MEKTEBİ

Türk kültür ve medeniyetinin gelişmesine katkı sunmuş yazarların, bir sıra dâhilinde tüm eserleri ve hakkında yazılmış seçkin eserlerin okunmasını, okunan her eserden sonra eser hakkında bir değerlendirme yazısının yazılmasını, eserlerin en az yarısı okunduktan sonra bir konu seçilmesini, seçilen konuda bir konuşma metninin hazırlanmasını, düzenlenen panel programlarında hazırlanan metnin sunulmasını, konuşma metninin geliştirilerek yayınlanmasını amaçlayan bir okuma faaliyetidir.

Bu faaliyet 2015 yılına kadar Kocaeli, Bolu, Aksaray ve Çorum illerinde üniversite öğrencilerinin katılımı ile devam etmiştir.

2016 yılı Ekim ayında dönemin Milli Eğitim Bakanı Sayın İsmet Yılmaz’ın imzası ile Anadolu Mektebi Yürütme Kurulu oluşturulmuş ve Anadolu Mektebinin Millî Eğitim bünyesinde çalışmasına imkân sağlanmıştır.

Anadolu Mektebi, 14 Şubat 2019 tarihinde yenilenen protokol çerçevesinde Millî Eğitim Bakanlığı ile iş birliği içerisinde faaliyetlerine devam etmektedir.

 

Anadolu Mektebi faaliyetleri kapsamında eserleri okunan yazarlar: Mustafa Kutlu, Tarık Buğra, Cengiz Aytmatov, Ahmet Hamdi Tanpınar, Cengiz Dağcı, Sâmiha Ayverdi, Yahya Kemal Beyatlı, Necip Fazıl Kısakürek, Sezai Karakoç, Mehmet Akif Ersoy, Cemil Meriç ve Nurettin Topçu’dur.

Düzenlenen programlarda panellerin yanı sıra geziler, yaz kampları, dinletiler, yazar/akademisyen- öğrenci buluşmaları, film-tiyatro-belgesel gösterimleri, konser gibi birçok kültürel etkinlikle öğrencilerin gelişimine katkı sağlayacak bir çizgide hareket edilmeye çalışılmaktadır.

2015 yılının ikinci yarısında başlayan Mehmet Akif Ersoy okumalarına, dönemin Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Orhan Erdem’in teklifiyle  lise öğrencileri de dâhil edilmiştir. Kastamonu, Nevşehir, Edirne, Konya, Adana, Gaziantep, Burdur illerinin katılımı ile  10’un üzerinde şehrimizde  2015’in yaz döneminden başlayarak 2016 yılında M. Akif’in 3 eseri ve hakkında yazılmış çok sayıda seçilen eser öğrencilerimiz tarafından  okunmuştur. Okumalar tamamlandığında  Burdur, Isparta, Kastamonu, Aksaray ve Ankara’da bölgesel programlar düzenlenerek milli şairimiz Mehmet Akif anılmıştır.

2016 yılı Mart ayında dönemin Milli Eğitim Bakanı Sayın Nabi Avcı, Aksaray şehrinde düzenlenen “İstiklalden İstikbale Mehmet Akif” adlı programımıza katılmış, konuşmasında takdirlerini ifade etmiş; Anadolu Mektebi faaliyetinin  tüm illerimizde uygulanmasını gündeme getirmiştir.

2017 yılı başında Anadolu Mektebi’ne yeni dâhil olan şehirlerde ilk yazar olarak Mustafa Kutlu okumalarına başlanmıştır. 26-28 Nisan 2018 tarihleri arasında Konya’da; 10-12 Ekim 2018 tarihlerinde de Çorum’da, 5-6-7 Haziran 2018 tarihlerinde ise Sivas’ta gerçekleşen bölgesel programlar ile bu okumalar tamamlanmıştır.  

Mustafa Kutlu okumalarını tamamlayan iller Tarık Buğra okumalarına geçmiştir. 18-20 Ekim 2017 tarihlerinde Nevşehir, Niğde ve Aksaray’da; 7-9 Mayıs 2018 tarihlerinde Düzce’de düzenlenen bölgesel programlar ile Tarık Buğra üzerine çeşitli etkinlikler gerçekleşmiştir.

25-27 Eylül 2018 tarihlerinde on bir farklı şehirden kırk panelist öğrenci ve birçok yazar ve akademisyenin katılımı ileKonya ve Akşehir’de “Doğumunun 100. Yılında Edebiyatımızın Yerli ve Millî Sesi Tarık Buğra” programı düzenlenmiştir. Etkinliğe Tarık Buğra’nın eşi Hatice Bilen Buğra da teşrif etmiştir. Yazarın tüm eserlerini okuyan ve anladıkları Tarık Buğra’yı anlatan lise ve üniversite öğrencilerinin yanı sıra programa katılan yazar ve akademisyenler Tarık Buğra’nın eserleri ve hayatıyla ilgili okuma yapan öğrencilerimizle buluşmuşlardır. Faaliyetimiz kapsamında yaygın bir şekilde okunan Buğra, böylelikle memleketi olan Akşehir’de bir kez daha anılmıştır.

Edebiyatımızın Yerli ve Millî Sesi Tarık Buğra’nın doğumunun 100. yılı kapsamındaki etkinliklerimiz; 2018 yılı içerisinde ülkemizin pek çok yerinde düzenlenen yerel programlar ve il programlarıyla da devam etmiştir.  16 Ocak’ta Kayseri’de, 7-8 Şubat’ta Trabzon’da, 21-22 Şubat’ta Akşehir’de, 17 Mart’ta Konya’da, 7-9 Mayıs’ta Düzce’de,  23 Mayıs’ta Isparta’da, 24 Mayıs’ta Van’da, 12-13 Kasım’da Ankara’da paneller düzenlenmiştir.

Yılın son programı ise 5 Aralık’ta Yozgat’ta, Çorum ve Kırıkkale illerinin de katılımlarıyla gerçekleşmiştir. Üst düzey pek çok bürokratın yanı sıra TYB Başkanı Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan, Araştırmacı-Yazar Mehmet Çetin ve Türk Halk Müziğinin kıymetli sesi Bayram Bilge Tokel de programa teşrif etmiştir.

2017 yılı Eylül ayında; Anadolu Mektebinin bulunduğu 25 şehirde öğrencilerimiz ve Türkiye’de eğitim gören misafiröğrencilerden oluşan yaklaşık 100 kişilik gönüllü bir grup ile Cengiz Aytmatov okumalarına başlanmıştır. TÜRKSOY, 2018 yılını, doğumunun 90 ve ölümünün 10. yılında Cengiz Aytmatov yılı ilan etmiş; aynı yıl için Kastamonu, Türk Dünyası Kültür Başkenti seçilmiştir.   Anadolu Mektebi, TÜRKSOY, Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Kırgızistan Büyükelçiliği, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ve TİKA’nın katkıları ile 24-26 Nisan tarihlerinde Bolu’da ve 25-27 Nisan tarihlerinde Kastamonu’da yapılan Cengiz Aytmatov Programları ile okumalar tamamlanmış; 2018 yılında Türk Dünyası Kültür Başkenti seçilen Kastamonu’da düzenlenen etkinliklerle Kırgız yazar Aytmatov yaygın bir şekilde anılmıştır.

Doğumunun 90. yılı dolayısıyla 23-25 Ekim 2018 tarihlerinde Gaziantep’te 40 öğrencinin sunum yaptığı Cengiz Aytmatov programı yapılmıştır. Bu programa Türkiye’de eğitim gören misafir öğrencilerimizin yanı sıra 16 şehrimizden gelen öğrencilerimiz katılarak 10 merkezde anladıkları Cengiz Aytmatov’u anlatmışlardır.

“Doğumunun 90. Yılında Bozkırın Bilgesi Cengiz Aytmatov” programlarının son panelleri; Ankara,  Sakarya ve Isparta’da düzenlenmiştir.

“Doğumunun 90 ve ölümünün 10. yılında Cengiz Aytmatov” konulu bir başka programı ise 28 Kasım’da Ankara’da düzenlenmiştir.  Ankara Gazi Anadolu Lisesi öğrencilerinin panelist olarak katıldığı 2 oturumdan oluşan panel programına pek çok protokol üyesinin yanı sıra Devlet Türk Müziği Sanatçısı ve aynı zamanda Devlet Türk Dünyası Müzik Topluluğunun Sanat Yönetmeni İrfan Gürdal, sazı ve sesiyle katkı sunmuş; Gazi Anadolu Lisesi öğrencileri de sergiledikleri “Mankurt” adlı küçük bir tiyatro gösterimi ile renk katmıştır.

2018 yılının son Cengiz Aytmatov programlarından biri de 21 Aralık 2018 tarihinde Sakarya’da düzenlenmiştir. Türkiye’de öğrenim gören misafir öğrencilerin panelist olarak yer aldığı program, “Doğumunun 90. Yılında Bozkırın Bilgesi Cengiz Aytmatov” başlığıyla gerçekleştirilmiştir.

“Doğumunun 90. Yılında Bozkırın Bilgesi Cengiz Aytmatov” etkinlikleri, 2018 yılı içerisinde ülkemizin pek çok yerinde düzenlenen yerel programlar ve il programlarıyla da devam etmiştir. 21- 22 Şubat’ta Adana’da, 22 Şubat’ta Ankara’da, 23 Şubat’ta Bolu’da, 26 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta, 1-2 Mart’ta Aksaray’da, 1 Mart’ta Konya’da, 8 Mart’ta Kocaeli’de, 16 Mart ve 4 Nisan’da Ankara’da, 16 Nisan’da İstanbul’da, 17 Nisan ve 8 Mayıs’ta Edirne’de, 18 Nisan’da​Konya/Karapınar’da, 17 Nisan’da Konya/Ereğli’de, 20 Nisan’da Kocaeli’de,  12 Ekim’de Mardin’de, 8 Kasım’da Osmaniye’de, 18 Aralık’ta Amasya’da, 25 Aralık’ta Isparta’da paneller düzenlenmiştir.

 

2019 yılının ülke çapında düzenlenen ilk “Bozkırın Bilgesi Cengiz Aytmatov” programı 13-14 Mart 2019 tarihlerinde Kırıkkale’de; Ankara, Düzce, Kayseri, Kırıkkale, Konya, Niğde, Van ve Yozgat illerinin katılımıyla 7 farklı merkezde gerçekleştirilmiştir.

Ünlü Kırgız Yazar Cengiz Aytmatov’un anlatıldığı etkinliğe; Anadolu Mektebi Yürütme Kurulu Başkanı Sami Güçlü,Kırıkkale Valisi Yunus Sezer, Garnizon Komutanı Tuğgeneral Selami Arslan, Kırıkkale Belediye Başkanı Mehmet Saygılı, , Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı Alpaslan Durmuş, Merkez Valisi Kemal Yurtnaç ve Orhan Öztürk, Gençlik ve Spor Bakan Danışmanı Süleyman Bayraktar, Kırıkkale Millî Eğitim Müdürü Yusuf Tüfekçi, Araştırmacı-Yazar Mehmet Çetin, Yazar Necip Tosun, Prof. Dr. İbrahim Tüzer, ile çok sayıda akademisyen, daire müdürü, okul müdürü, öğretmen ve öğrenci katıldı.

Kırıkkale “Bozkırın Bilgesi Cengiz Aytmatov” programı kapsamında panellerin yanı sıra Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı Alpaslan Durmuş, Prof. Dr. İbrahim Tüzer, Mehmet Çetin, Necip Tosun, Prof. Dr. Ahmet Karadoğan, Doktor Öğretim Üyeleri Öznur Özdarıcı, Musa Demir, Işılay Pınar Özlük’ün katıldığı yazar-öğrenci buluşmaları; Bayram Bilge Tokel’in icra ettiği THM konseri, Kırıkkale Silah Fabrikası Silah Müzesi ve KOP Öğrenme Merkezlerini kapsayan şehir gezisi de yer almıştır.

 

2018 yılının mart ayından itibaren 4. yazar olarak Ahmet Hamdi Tanpınar, Cengiz Dağcı, Yahya Kemal Beyatlı ve Sâmiha Ayverdi okunmaktadır.

2018 yılının bahar aylarından itibaren okunan dördüncü yazarlarımızdan biri olan Yahya Kemal Beyatlı okumalarının sonucu olarak 6-7 Kasım tarihlerinde Edirne’de “Vefatının 60. Yılında Eve Dönen Adam Yahya Kemal Bayatlı” programı yapıldı. Bu programda 10 şehrimizden 24 öğrencimiz tüm eserlerini ve hakkında seçili eserleri okudukları yazarımızı anlattı. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Haluk DURSUN, Gençlik ve Spor Bakanı Danışmanı Yusuf Tanrıverdi, Trakya Üniversitesi Rektör Yardımcısı Mümin Şahin, Edirne Valisi Ekrem Canalp, Edirne İl Millî Eğitim Müdürü Hakan Cırıt ve pek çok akademisyen; katılım ve konuşmalarıyla panele katkı sundu.

Program kapsamında İstanbul Devlet Tiyatrosu, “Kendi Gök Kubbemiz Yahya Kemal” oyununu sergiledi. Ayrıca sanatçının bestelenmiş şiirleri de Edirne Devlet Türk Müziği Topluluğu tarafından seslendirildi.

Anadolu Mektebi, 11-13 Aralık 2018 tarihlerinde Bursa il merkezinde “Bursa’da Zaman Ahmet Hamdi Tanpınar” başlığı altında programlar icra etmiştir.

Anadolu Mektebi’nin koordinesinde gerçekleşecek programın ortakları arasında Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Bursa Valiliği, Bursa Büyükşehir Belediyesi, Osmangazi Belediyesi, Uludağ Üniversitesi ve Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü yer almıştır.

Bursa’nın ve ülkemizin edebiyat ve kültür hayatına önemli katkılar sunduğu programın açılış paneli, 11 Aralık 2018 Salı günü saat 10.00’da Uludağ Üniversitesi Mete Cengiz Kültür Merkezinde gerçekleştirilmiştir. Ülkemizin dört bir yanından programa dâhil olacak çeşitli lise ve üniversitelerde eğitim alan 40 Anadolu Mektebi öğrencisi, 10 farklı merkezde Türk edebiyatının en güçlü kalemlerinden olan Ahmet Hamdi Tanpınar’ı Bursa’daki öğrencilere ve edebiyatseverlere anlattılar.

Tanpınar’ın tüm eserlerini ve onun hakkında yazılmış belli başlı eserleri okuyan öğrencilerin konuşmacı olduğupanellerin yanı sıra 11 Aralık 2018 tarihinde, Bursa Devlet Klâsik Türk Müziği Korosu tarafından Osmangazi Belediyesi Gökdere Kültür Merkezinde gerçekleştirilen “Huzur’dan Esintiler” isimli konser ve 12 Aralık 2018 Çarşamba günü de İstanbul Devlet Tiyatrosunca sahnelenen “Kendi Gök Kubbemiz Yahya Kemal Beyatlı” isimli tiyatro, yazar-okur buluşmaları ve kültür gezileri de bu kapsamda yapılan diğer faaliyetleri oluşturmaktadır.

“Bursa’da Zaman Ahmet Hamdi Tanpınar” programı, 13 Aralık 2018 tarihinde düzenlenen kapanış paneli ve ardından Bursa Güzel Sanatlar Lisesi öğrencilerinin icra ettiği konserin ardından sona ermiştir.

19-21 Şubat 2019 tarihlerinde Trabzon’da “Doğumunun 100. Yılında Vatanını Kalbinde Taşıyan Adam Cengiz Dağcı” programı gerçekleştirilmiştir.

Anadolu Mektebinin öncülüğünde; Millî Eğitim Bakanlığı,  Kültür ve Turizm Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Trabzon Valiliği, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası, Trabzon Esnaf ve Sanatkârlar Birliği ile Ortahisar Belediyesinin iş birliğiyle düzenlenen programın 19 Şubat 2019 Salı günü saat 10.00’da Karadeniz Teknik Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezinde gerçekleştirilen açılış panelineAnadolu Mektebi Yürütme Kurulu Başkanı Sami Güçlü,  Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı A. Haluk Dursun, Gençlik ve Spor Bakan Danışmanı Süleyman Bayraktar, Trabzon Valisi İsmail Ustaoğlu, Prof. Dr. Durmuş Günay, KTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Halil İbrahim Okumuş, Prof. Dr. Hakan Kırımlı, Prof. Dr. Abdulvahap Kara, Sanatçı Osman Eriş, Kırım Tatar Millî Meclisi Türkiye Temsilcisi, Yapımcı-Yönetmen Zafer Karatay, Neşe Sarısoy Karatay, Doç. Dr. Recai Özcan, Dr. İsa Kocakaplan, Ortahisar Belediye Başkanı Ahmet Metin Genç, Trabzon İl Millî Eğitim Müdürü Hızır Aktaş ile ilin üst düzey yöneticileri, akademisyenler, okul müdürleri, öğretmen ve öğrenciler katılmıştır.

Program kapsamında düzenlenen panellerde; ülkemizin 12 şehrinden gelen ve programa dâhil olan 110 öğrenciden 32 Anadolu Mektebi öğrencisi, Trabzon’da 8 farklı merkezde Cengiz Dağcı’yı anlatmıştır.

Trabzon’da düzenlenen programda panellerin yanı sıra, Türk Dünyası Müzik Topluluğu tarafından icra edilen “Kırım’dan Esintiler” ve Sanatçı Selma Agat’ın, Kırım türküleriniseslendirdiği konserler; “Cengiz Dağcı” ve “Cengiz Dağcı’nın Zamanı Durdurduğu Evi” adlı belgesel gösterimleri; Trabzon’un doğal ve tarihî güzelliğe sahip mekânlarından “Boztepe, Atatürk Köşkü, Botanik Park, Ortahisar, Meydan, Kemeraltı”na düzenlenen geziler ve Anadolu Mektebi öğrencilerinin akademisyen ve yazarlarla bir araya geldiği yazar-öğrenci buluşmaları yer almıştır.

 

DEVAM EDEN ÇALIŞMALAR

Anadolu Mektebi Yazar okumaları, gönüllülük ile başlayan ve devam eden, nicelikten çok niteliğe önem veren, sivil bir okuma faaliyetidir. Bu kapsamda açık, şeffaf, mütevazı ve bağımsız hareket etme özellikleriyle çalışmalarına devam etmekte, yeni programlar ve toplantılar ile okuma faaliyetini canlı tutmaktadır. Yazar okumaları yapan öğrenciler bir yandan yazarları farklı şehirlerde anlatma imkânı bulurken diğer yandan bu şehirlerde buluştukları yazar ve akademisyenlerle okuduklarını pekiştirme fırsatı elde etmektedir. Ortak bir kültür havzasından beslenen bu öğrenciler böylelikle eleştirel aklın çeperini de oluşturmaktadır. Bu faaliyete dâhil olan öğrencilerin okumalarının yanında; çalışkan, doğru sözlü, sözüne sadık, kendine güvenen, irade sahibi, önceliklerini doğru belirleyen, mensup olduğu aileyi ve milletini önemseyen, ilkeli ve tutarlı bireyler olarak yetişmeleri hedeflenmektedir.

Ekim ayı itibariyle 4. yazar okumalarını tamamlayan Anadolu Mektebi, 2018-2019 eğitim yılının ilk döneminde yaz dönemi okumalarının program hazırlığı içindedir.

9-11 Nisan 2019 tarihlerinde Adana’da “Sâmiha Ayverdi”, 24-26 Nisan 2019 tarihlerinde de Düzce’de “Necip Fazıl Kısakürek” programlarının yapılması kesinleşmiş ve programlar için hazırlıklara başlanmıştır.

Plânlanan ve uygulanan bu programlar, Anadolu Mektebi faaliyetlerinin eğitim ve kültür hayatımızdaki yerini göstermesi bakımından önemlidir.

​​​​​​​