Nöbetçi Eczaneler
1950’li yıllarda, Amerikan gıda ürünlerinin Türkiye’ye girişini durdurmak için verdiği mücadele ile tanınan, halk arasında “Tarhana Osman” olarak bilinen Dr. Osman Nuri Koçtürk, Amerikan süt tozu, margarin ve GDO’lu buğdaya karşı açtığı savaşla dikkat çekti. Koçtürk, Amerika’nın kendi ülkesinde tüketilemeyecek kadar kötü olan gıda ürünlerini Türkiye’ye sattığını belirterek, bu ürünlerin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini ortaya koydu.
Amerikan Süt Tozunda Kanserojen Aflatoksin Bulundu
Osman Nuri Koçtürk, süt tozunda kansere yol açan “Aflatoksin” mantarı bulunduğunu ispat ederek, bu ürünün yasaklanmasını sağladı. Bu dönemde Amerika, Türkiye’ye çok ucuza soya yağı satmaya başlamıştı. Piyasayı istila eden ABD soyası ve margarini, yerli tereyağı ve zeytinyağının yerini aldı. Hidrojene margarin tüketimiyle birlikte Türkiye’de kalp damar hastalıkları ve kolesterol sorunları adeta patlama yaptı. Türkiye’de bunlar olurken ABD’de ise hidrojene yağ tüketimi sağlık sebepleriyle azalıyordu.
Amerikan Margarini ve GDO’lu Buğdaya Karşı İkinci İsyan
Koçtürk, süt tozu mücadelesinden sonra ikinci isyan bayrağını Amerikan margarinine karşı açtı. Hidrojene margarin tüketimi Türkiye’de kalp damar hastalıklarını ve kolesterol sorunlarını artırırken, ABD’de sağlık nedenleriyle bu yağların tüketimi azalmaktaydı. Ayrıca, ABD’nin Türkiye’ye “cüce buğday” adını verdiği genetiğiyle oynanmış GDO’lu buğdayı da satmaya başlamasıyla, Koçtürk bu buğdayın hem topraklarımızı hem de insanlarımızı zehirleyeceğini belirterek büyük bir mücadele başlattı.
Tarhana Osman Mücadelesine Devam Etti
Gittiği her yerde Amerikan gıda ürünlerinin yerine halka tarhana yapmayı ve tüketmeyi öneren Koçtürk, bu mücadelesi nedeniyle “Tarhana Osman” lâkabını aldı. Koçtürk’ün çabaları ihracat lobilerini çok kızdırıyordu ve hatta birkaç kez saldırıya uğradı.
Dr. Osman Nuri Koçtürk’ün Kariyeri
1943 yılında Ankara Üniversitesi Veteriner Hekimliği Fakültesi’nden mezun olan Osman Nuri Koçtürk, ardından Türk Silahlı Kuvvetleri’ne katıldı. Eğitimini tamamlamak için ABD’ye giden Koçtürk, Missouri Üniversitesi’nde beslenme kürsüsünde çalışmaya başladı. 1953 yılında yurda dönerek Askeri Biyoloji Enstitüsü kimyagerliğine atandı. Ankara Tıp Fakültesi Biyokimya kürsüsünde önce uzman, sonra gıda kontrolü ve hijyen doçenti oldu. 1956’da Et ve Balık Kurumu’nda Merkez Laboratuvarları Müdürü ve Teknoloji Müdürü olarak görev yaptı. Koçtürk, 1994 yılında vefat etti.
Koçtürk’ün Mirası
Osman Nuri Koçtürk, Türkiye’nin gıda güvenliği ve sağlığına yaptığı katkılarla hatırlanacak. Amerikan gıda ürünlerine karşı verdiği mücadele, Türk halkının bilinçlenmesine ve sağlıklı gıdalar tüketmesine büyük katkı sağladı. Koçtürk’ün azmi ve kararlılığı, gelecek nesiller için ilham kaynağı olmaya devam ediyor.
Soner Yalçın