Farkında mısınız?

Dilini eşşek arısı sokasıca uydurukçacılar!.. Bu gidişle yakında «dünya dilleri listesi»nde «Türkçe» yerine «Uydurukça» yazılırsa şaşırmayın.

Gerçi sizin şaşkınlığınız da uzun sürmez. Hemen “adam sende, boşver” deyip, mutadınız üzere gama, kedere mahal vermezsiniz ya biz yine de üzerimize düşenleri yapalım, olur ya bir intibaha vesile oluruz…

Bu yazımda da bir miktar lisán cinayetleri bahsine gireceğim. Binaen’aleyh vereceğim ilk misâlle de ünsiyeti olsun istedim ve başlığı aynı kelimeyle “farkında mısınız?” şeklinde inşá etmiş olduk.

Evet ilk misâlimiz «fark» kelimesinden üretilen uydurmaca «farkındalık».

«Farkındalık»tan önce bin yıldır kullandığımız tıp (psikiyatri) jargonuna da girmiş «şuur» yerine «bilinç»i uydurdular, sonra bu yetmez bir tane daha yumurtlayalım deyip bir de «fark» (başkalık, iki şey arasındaki değişik taraf, hususiyet, cihet) kelimesinden «farkındalık»ı saldılar lisánımıza.

İmansızlar münasebetli münasebetsiz her yerde rahatça söyler, kullanırlar “yaratmak” kelimesini. Biz mümkün olduğunca uzak kalır, yerine başka bir tâbir bulmaya çalışırız. Neyse, bu «farkındalık»ı lisánımıza şuurlu bir hamle ile salıveren námûssuzlar yanına bir de «farkındalık yaratmak» diye ucube bir ifade koymayı ihmal etmemişler.

Öyle ki azıcık tehlikenin farkına varma ihtimali olan sözde ziyâlı özde ezik münevver bozuntuları, hava atmak için olsun «farkındalık yaratmak» foyasıyla gözleri kamaşır, nihayet üst statüye geçme hayâliyle bu nevzuhur uydurmayı yok etmek yerine, bilakis bolca kullanırlar.

İnanın bu işler aynen böyle cereyan ediyor. Feşmekân tv kanalının çok şöhretli enkırmeni (ing.anchorman, bir tv kanalının baş haber sunucusu, haberleri verirken biraz da tarzını katan, zeki ve daha becerikli sipikerler) de kullanıyor diye düşünmeyin. Zira o çemkirmenlerin de alayı eziktir.

Enkırmenliklerini çemkirmenlikteki ustalıklarına borçlu bu zât-ı nàşeriflerin pardon, zât-ı muhteremlerin ekserisi lisán özürlüdür. Siz onların fiyakasına, afilli duruşlarına aldanmayın.

Elbette bizden farklıdır onlar. Diksiyonları yàni hitabette takılmadan ve düzgün, akıcı konuşabilme ve kelimeleri doğru telafuz maharetleri a’lâdır. Tekerlemeleri tıkır tıkır, ustalıkla söyleyebilirler.

Amma ve lâkin bu ekran şöhretli arkadaşlarımızın çoğu malesef zengin bir kelime haznesine sahip değildir. Bundan istisna olanların da kahir ekseriyeti popülisttir, şöhretini sürdürmeyi, lisán dâvasına tercih eder.

Ah popülizm. O ne fena bir doktrindir. Evet o esasen bir doktrindir, dünyevi, menfaate hizmet dâvası argümanıdır. Osmanlıca söyleyelim popülizm, bir hatt-ı hareket, yàni yürüyüş, hareket tarzıdır, bir düstur mahiyetindedir. Popülizm doktrini halkın hoşuna giden, halkın hissiyatına tercüman olabilecek fikir ve kanaatlerin hepsidir.

İyi bir enkırmen buna müdriktir, istidadı bu yönde gelişmiştir. Şuuraltında elli tilki dolaşır fakat kuyrukları bir birine ilişmez.

Bu nedenle de bazılarını reytingi ve tansiyonu yüksek tartışma hattâ kimi yarışma programlarında da kullanır bazı televizyonlar.

Bakın yukarıda “iyi bir enkırmen buna müdriktir” dedik. “…… bu yönde bir farkındalık sahibidir” demedik.

Muhterem okurlarım, lütfen bu mühim lisán konusundaki farkındalığınızı arttırın. Aaa… beni de benzettiler gördün mü…

Hemen özür diliyor ve düzeltiyorum: Muhterem okurlarım, lutfen lisán şuurunu ülke sathında yayınız. Millet yegan yegan lisán dâvasına müdrik olsun. Lisán dil, dil ise gönüldür. 13.07.2021