Neden insan bilmek istemez, neden isteyerek cahil kalmak ister, mesela dinin mesajı nedir, biz bu mesajlardan ne anlıyoruz, ne zaman öleceğiz, küresel ısınmanın sonuçları ne olabilir, bir yapay zekayla desteklenmiş bilgisayar yazılımına yüklersek ne sonuç alırız,, yapay zeka robotlar ne gibi degişikliklere neden olabilir, bu soruları merak edenler var mı, cevap arayan varmı, ne yazıkki genel olarak bilmek istemiyoruz? NEDEN?
Bireylerin kendilerine fayda sağlayacak bilgileri bile merak etmedikleri, bunlar hakkında niçin cahil kalmayı tercih ettiklerini, araştıran araştırmacılar üstelik bunun korkuyla da bir ilgisinin olmadığına tanık olmuşlar… Mutluluk verecek bilgiden bile insanların kaçtıklarına yönelik sonuçlar bulmuşlar .. NEDEN? Biz yazımızda bu nedenlere cevap bulmaya çalışacağız….
Ne merak ediyoruz, bunun bilgisine neden ulaşmıyoruz, acık kaynaklarda o kadar çok bilgi var ki, daha şifrelenmiş dosyalarda, kasalarda kim ne bilgiler var? Acaba yaşadığımız sorunların nedeni bu bilgi meraksızlığımız olmasın!!!
Berlin’deki Max Planck Enstitüsü İnsan Gelişimi bölümünden Gerd Gigerenzer ve İspanya’daki Granada Üniversitesi’nden Rocio Garcia-Retamero ilginç bir çalışmaya imza atmışlar…
Almanya ve İspanya’da 2.000’den fazla insanı içeren araştırmaya katılanların %90’ı eşlerinin ne zaman öleceğini ve bunun nedeninin ne olacağını bilmek istemediğini belirtmişler. Katılımcıların %87’si ise kendi ölüm tarihlerinin farkında olmak istemediğini söylemişler. Boşanıp boşanmayacakları veya hangi nedenle boşanacaklarını bilmek isteyip istemedikleri sorulduğunda da %86’dan fazlası hayır yanıtını vermiş. Bakın daha bunlar kişisel meraksızlıklar, bilmek ismemekler, ya küresel riskleri, bir nükleer dünya savaş cıkarsa ne olur, bilmek istermisiniz diye sorulsaydı? Sorulmasını bile istemezlerdi…
İnsan Neden Bilgiden Kaçar?
Bu araştırmalar, kasıtlı cehaletin sadece ölüm ve boşanma gibi acı verici haberler ve olaylarla ilgili değil, aynı zamanda doğum gibi “mutlu” olaylarda da yaygın bir tercih olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar (Gigerenzer ve Garcia-Retamero) 2.000’den fazla katılımcısına, yaşamdaki olumlu olaylar hakkında bilgi edinmek isteyip istemediklerini sorduklarında yine en çok tercih edilen bilmemekti… Bu araştırmada… Düşünceleri sorulanların %60’tan fazlası, bir sonraki Noel hediyelerini bilmek istemediğini belirtmişler. Yaklaşık %37’si ise doğmamış çocuklarının cinsiyetini öğrenmemeyi tercih ettiklerini söylemişler… Tabii bu sonucun hayal kırıklığı olasılığıyla bir ilgisi olabilir, ancak bu araştırmanın gösterdiği daha büyük sorun, insanların bilmemenin tadını çıkarma eğiliminde olduğu düşüncesi araştırmacıların ulaştığı sonuç olarak da kayıtlara geçmiş… Örnegin, bu araştırmanın dışında, insanları izleyin, hatta sorular sorun.. Yine bilmek istemediklerini, hatta gerçeklerden kaçtıklarını görürsünüz, örnegin bir çok siyasetci gerçekleri çarpıtır, kendine siyasal malzeme yapar alkış ve oy alır. Öte yandan gerçekleri çarpıtmayan kendine buradan siyasal malzeme çıkarmayan siyasiler ne alkış alabilir ne oy… Bunun üzerine de düşünmek lazım… Siyasal anlayış buda dinsel anlayış farklımı?
İman ettikleri dinin kitabını anladıkları dilden bilgilenmek, dinin mesajını, ilkelerini öğrenmek, maksadıyla kaç kere okumuş olabilirler? Yada seçtikleri partinin muhafazakarlık, sosyal demokrasi, milliyetçilik gibi ideolojisiyle ilgili bilgileri nedir, dini veya siyaseti neden seçtikleriyle ilgili mantıklı bir açıklamaları varmıdır? İman ettikleri din hakkın bu kadar bilgisizlik normalmidir, seçtikleri partinin ekonomik modeli hangi sosyal grubun yararınadır, daha çok yarar sağlayan grup ile ne derece ilgileri vardır? Bir araştırmada bu alanda gerekebilir… Sonuç olarak…
Bilgi yoksa gerçekler de yoktur, bilgiden uzak durma durumu bizi daha bilgi ve akla dayalı bilimsel, ekonomik, siyasal, dinsel, kişisel seçimler yapmamızı engelleyecektir… Bilgi güçtür, bilgisizlik ise insanın aklı kullanmaması demektir, bu durum bizi öğrenmekten alıkoyuyorsa (örneğin sağlığımızla veya mali durumumuzla ilgili) bilgiden, gerçeklerden kaçmak büyük bir soruna neden olabilir. Öte yandan bilgisizliğin verdiği anlık rahatlamalar, hayvanların kesileceklerini bilmediği o anlık rahatlığa benzetilebilir mi? Mevcut gerçekleri bilgileri öğrenmeyi reddetmek, geleceği bilmenin neden olabileceği acıları şimdiden hesaba katarak, bize verecegi sorumluluğun bir kısmını ötelememize ve anlık vereceği rahatlığı mı tercih ediyoruz acaba? Ötelemenin sağladığı haz duygusundan o an yararlanmamıza yardımcı olsada, gelecek olumsuz olaylara karşı önlem alamamaya neden olacaktır. Bu durumda fayda göreceğimiz bilgileri almamak demek, gerçeklerden akıldan uzaklaşmak demek olacağından, yakın gelecekte daha çok zarar göreceğiz demektir.. Görmemek için gerçeklerle bilgi ve akıl aracılığıyla yüzleşmek dileğiyle.. Selam ve Sevgilerimle
YORUMLAR