Pahalılığı berhava etmenin formülü

Bu yazacaklarım yalnızca bizim yetmiş yıla yakın hayat tecrübemizden ve okuyup öğrendiklerimizle, bizden daha tecrübeli büyüklerin bu konulardaki fikirlerini meczederek ortaya koyduğumuz şeyler.

Yàni sihirli bir formül, ya da dünyanın en büyük ekonomistlerinin analiziyle ortaya çıkmış bir şey değil.

Üç (3) madde halinde arz edeyim:

1) Nakliyeyi ucuzlatmak: Bu konu fevkalâde mühim ve maalesef Türkiye üç tarafı suyla çevrili ve o sulara büyük nehirlerle bağlantı olduğu halde gemilerden yararlanmak yerine (giderek de pahalılaşan ve küresel ölçekte azalan) kara yolu nakliyesi yapıyor!.

Türkiye gemilerden yararlanmamakla kalmıyor, demiryolu nakliyesinde de sınıfta kalmış. Şu müsarek ülkemiz dünyanın en müsait coğrafyası olduğu halde demiryolu vaziyetimiz de rezalet.

Japonya coğrafyası dünyanın en namüsait ülkesi iken adamlar gerekli yerlerde tavandan askılı trenler bile yaparak demiryolunun avantajlarından yararlanıyorlar.

Yurdumuzun demirağlarla donanması ve trenlerle nakliye bugün 100 liraya aldığımız ürünü 10 liraya kadar indirir. Türkiye’nin bu deniz ve demiryolu nakliyesindeki kötü hali, akıllara sezâ bir rezalettir. Ve ürünün vatandaşın gırtlağına ucuz girmesine mani olan en büyük amildir.

2) Üreticinin (sahiden ve gerçekçi bir şekilde) destekçisi olmak. Meselâ tarım üreticisinin mazot vergisinden muafiyeti düşünelemez mi?

Türkiye neden Ukrayna gibi «ekmek sepeti» bir ülke olamıyor? Yahu utanalım biraz, Konya ovasından küçük Hollanda gibi bir ülkeden tereyağı ithal ediyoruz ve daha ne komik ithalat kalemlerimiz var…

Bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler (Laissez faire, Laissez passer) pörsümüş ekonomi anlayışı ile, liberal yàni serbest (kurallarını para babalarının belirlediği) kapitalizm ile buraya kadar.

Bakın dünyanın en büyük kapitalisti ABD’nin başkanı J. Biden bile etekleri tutuşmuş. J. Biden’in bile etekleri tutuşmuş. Ve adam böyle gelmiş böyle gider demiyor, ülkesine petrol ithalatını yasaklıyor, “farklı çözümler bulmalıyız, Ukrayna gözümüzü açtı, aklımız başımıza geldi” diyor!.  Bizim gözümüz ne zaman açılacak?

3) Üreticinin ürününe taban ve tavan fiyat koymak, lâkin bunu üreticinin lehine yapmak. Öyle ki üreticiyi aldatamasınlar. Tarladan bedavya yakın alamasınlar. Üreticinin maliyeti altında fiyatla bu uyanıklara ürün sattığını biliyor muydunuz?

Aracı mafyatik yapıları ortadan kaldırmak zorundasınız. Üreticiden bedavaya yakın fiyatla alıp, bin takla arttırarak, pahalı nakliye araçları ile taşıyıp, ateş bahası bir fiyatla şehirliye satan namussuzlara mani olmalıyız.

Bugünlük bu kadarla kalsın. Bakalım bu görüşlerimize kim ne diyor, ona göre devam ederiz.

NOT: Mutlaka bizden iyi bilenler, hazık ekonomistler vardır. Daha sıkça yazsınlar. Bizim adımız Ercan, budur elimizde olan… 09.03.2022