Valilik  “Mantar Zehirlenmelerine” karşı uyardı

Çorum valiliği, İl sağlık müdürlüğü mantar zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyardı.
Mantar tüketilmesi sonucu ortaya çıkan sağlık problemleri ülkemizde sık görülen ve bazen ölümlere yol açabilen önemli halk sağlığı sorunlarından biridir denilen açıklamada, Yağışlı havalar mantarların gelişimi için uygun ortam sağlar denildi.
Bu nedenle özellikle yağışların arttığı ilkbahar ve sonbahar aylarında kırsal bölgelerde, doğadan toplanan yabani mantarların bilinçsizce tüketilmesi sonucu mantar kaynaklı zehirlenme vakaları sık görülmekte olduğu ifade edilen açıklamada,  “Yazılı ve görsel basında çıkan haberler ve yapılan uyarılara rağmen yabani mantar tüketimi ve bunlardan kaynaklanan sağlık problemleri hala önemini korumaktadır” denildi.
Mantar Zehirlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
Yapılan açıklamada belirtilere dikkat çekildi şu ifadelere yer verildi,  Mantar zehirlenmesi belirtileri mantarda bulunan zehrin niteliğine göre mantarın yenmesini takiben ilk 2 ila 6 saat içinde ortaya çıkmaktadır. Erken dönemde ortaya çıkan bulgular en sık karın ağrısı, bulantı ve kusma olmak üzere ayrıca terleme, yüzde ve boyunda kızarma, ağızda metal tat duyusu, bulanık görme, sersemlik, uyku hali, tansiyon düşüklüğü görülebilir. Bazı türlerin yenmesinden sonra 6 saat ve daha geç dönemde ise bulantı, kusma, ishal, ateş, çarpıntı, karın ağrısı, karaciğer-böbrek fonksiyon bozuklukları ve hatta ölümle sonuçlanan zehirlenme belirtileri de görülebilmektedir. Gecikmiş toksisite, mantar alımından sonraki 6 saat-20 gün içinde ortaya çıkabilir ve klinik seyir daha ciddidir.
Mantar Zehirlenmeleri ne tür sağlık sorunlarına neden olur?
Mantar zehirlenmeleri çoğunlukla gastrointestinal sistemi etkileyen bulgularla karşımıza çıkar. Ancak tüketilen mantarın türüne göre, karaciğer nakline kadar giden karaciğer yetmezliği başta olmak üzere, böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği ve ölüme neden olan multi organ yetmezliklerine sebep olabilir.
Mantar zehirlenmesinin tedavisi var mıdır?
Mantar zehirlenmelerinin tedavisi genel olarak zehirlenme sonucu ortaya çıkan bulgulara yöneliktir. Her zaman önerildiği gibi en etkin tedavi yöntemi korunmaktır.
Doğada bulunan zehirli ve zehirsiz mantarlar ayırt edilebilir mi?
Mantarlar sadece dış görünüşlerine bakılarak ayırt edilemez. Zehirli mantarlar doğada zehirsiz mantarlar ile birlikte yetişebilir. Aynı yetişme ortamında benzer mantarların sporlarının etkileşmesi sonucu yenilebilir mantarların da toksin üretebileceği unutulmamalıdır. Bu yüzden doğada bulunan mantarlar ancak profesyonel kişilerce incelendikten sonra tüketilmelidir. Birçok ciddi zehirlenme vakası tipik olarak mantar toplayıcısının mantar türünü yanlış tanımlaması sonucu ortaya çıkmaktadır. Mantar zehirlenmeleri hususunda dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Kültür mantarı olmayan mantarlar asla tüketilmemelidir.
Doğadan toplanan mantarların tüketilmesi isteniyorsa, deneyimli ve profesyonel kişilerden destek alınmalıdır.
Zararsız olduğu düşünülen mantarların tanımladığını ifade eden arazi kurallarına güvenilmemelidir.
Halk arasında kullanılan mantar isimlerine göre karar verilmemelidir. Farklı bölgelerde farklı mantarlar aynı veya benzer isimlerle tanımlanabilir.
Halk arasındaki yaygın söylentilere asla itibar edilmemelidir. Özellikle mantar gümüş kaşıkta siyah lekelenmeye yol açmıyorsa, öncesinde hayvanlar tarafından tüketildiği görülmüşse yenebilir v.b yaklaşımlar doğru değildir.
Mantar toksisitesinin dozla ilişkili olabileceği, mantarların pişirilme şekline bağlı olarak toksinlerin geç aktive olması sonucu gecikmiş zehirlenme olguları da ortaya çıkabileceği bilinmelidir.
Mantarların alerji ve anafilaksiye neden olabileceği hatırda tutulmalıdır.
Alkolle birlikte fazla miktarda mantar tüketilmemelidir.
Mantar zehirlenmesi olasılığı hakkında çevremizdeki insanları aydınlatmalı, mantarların sadece dış görünümleri ile ayırt edilemeyeceği anlatılmalıdır.
Ülkemizde bazı yabani mantarların pazarlarda satıldığı görülmektedir. Bu nedenle mantar satışlarının denetimi ve halkın bilinçlendirilmesi için gerekli tedbirler alınmalıdır.
Mantara bağlı zehirlenme belirtileri görülmesi durumunda ne yapılmalıdır?
Mantar tüketiminden sonra yukarıda bahsedilen belirtilerden bir ya da birkaçı görüldüyse, vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Zehirlenmeler konusunda 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezinden de bilgi alınabilir.
Mantar zehirlenmelerinden korunmak için ne yapmak gerekir?
Mantar zehirlenmeleri çok basit bir şekilde önlenebilecek bir zehirlenme tipi olup bu konuda en etkili yöntem, doğada yetişen mantarlar yerine sadece kültür mantarı olarak üretilen güvenli ürünlerin tüketilmesidir.