CDS PRİMİMİZ KEFİLİMİZ

Kredi Sicilimiz, Kefilimiz mi?

Bizim kredi sicilimiz varsa, bunu bazı şeyler etkilemektedir, bunlar Ödeme sicili, Kredi ve Kredi Kartı Ödeme Alışkanlığı, Mevcut Borç Durumu, Kredinin Yeni Alınması, Kredi Kullanım, Borç Yoğunluğu… Gelir beyanı, masraflarımızın, kredi ödememize engel olmaması gibi durumlar bizim kredimizi etkilerken.. Ülkelerin kredisini ne etkiler derseniz devam edelim…

CDS etkiler, Kredi yükümlülüğünü çeşitli nedenlere dayalı olarak yerine getirmeme, olasılığının yükselmesi durumu da denilebilecek risk durum primi kredi faiz oranımızı belirlemektedir.

Ülke ekonomisine ait göstergeler, ülkenin yürüttüğü para politikaları, mali disiplinden uzaklaşma ve ulusal ve uluslar arası, siyasi veya iklimsel gelişmelerin ekonomi üzerinde ki baskıları, ülkerin CDS primini etkiler. CDS primi 300 puan üzerindeki ülkeler aşırı kırılgan ekonomiler olarak kabul ediliyor. Aşırı kırılgan ekonomilerin borçlanma maliyetlerinin yüksek olması yüksek enflasyon, yüksek dış açık, zayıf büyüme, sıcak paraya olan yüksek bağımlılık gibi sonuçlar risk birimini yükselmesine neden olmaktadır…

CDS primi hesaplanırken ülkenin sadece bugünkü ekonomik durumu değil aynı zamanda geçmiş dönem uygulamalar, gelecek dönem varsayımları da değerlendirilir. Dış piyasalarda tahvil ve bono alım ve satım işlemlerinde de CDS primi kullanılır. Temel amaç borçu olan ülkenin alacağını tahsil edememe riskine karşı önlem almasıdır.

CDS primi 300 puan üzerindeki ülkeler aşırı kırılgan kabul edilirken, ülkemiz Türkiye’nin CDS Primi 800 Puanı Geçmiştir. Bu Durum İster Borç Bulurken, İster yatırım için Kaynak bulurken Ciddi Sorun olmaktadır.. CDS primi yüksek olan ülkelerde kredi maliyeti de yüksek olmaktadır. CDS primi hesaplanırken her 100 puan yüzde 1 kredi maliyeti olarak hesaplanmakta, 800-900 risk pirimi yüzde 8-9 faiz maliyetinin artması demektir…

Türkiye’nin CDS primi 2018 yılının ortalarına kadar 300 puanın altında seyrederken Nisan 2018’den bu yana 300 puanın üzerinde seyrediyor.  Türkiye’nin CDS primi 10 Haziran 2022 itibarıyla 820,63 olarak belirlenmiştir.

2008’den bu yana Türkiye en düşük CDS primine 2013 yılının nisan ayında 119 seviyesiyle ulaşmıştı. Aradan geçen 109 ayda risk primi yaklaşık 7 katına çıktı.

Ukrayna ile savaşan Rusya’nın CDS Primi 13.775 Oldu, Rusya’nın Ukrayna topraklarına müdahalesinden önce Şubat 2022’de Rusya’nın CDS risk primi 200 puanda seyrediyordu.

Şimdi risk pirimi nasıl düşülür, bu hesaplamalar doğrumudur, böylece CDS’unlar üzerine bakalım mı?

Primi artıran durumlar neyse öncelikle onları tek tek ortadan kaldırmak gerekir, dış açıklar, dış borçlar, bütçe açıkları, uzmanlığa dayanmayan siyasi ekonomik kararlar, kararların, uygulamaların hukuki denetlenebilirliliği, şeffaflık, toplumda ve uluslararası camiada hukuki güvenilirlilik, yönetimde meşruiyet, akla, hukuka,  dayanarak devlet ve devletin kurumlarında kurum kültürü oluşturmak diyebiliriz. Risk primimizin bize kefil olacak hale getirilmesi dilegiyle…Selam ve sevgilerimle…

Hüseyin Benek – baskentPostası.com – 16.6.2022

Kaynaklar

1* https://www.halkbankkobi.com.tr/tr/uzmanina-danisin/makaleler/yatirim-danismanligi/swap-nedir.html

2* https://www.dogrulukpayi.com/bulten/turkiye-nin-cds-primi-son-14-yilin-en-yuksek-seviyesinde

3* https://www.gazeteduvar.com.tr/ekonomi/2019/10/14/kredi-notunu-etkileyen-faktorler-nelerdir