Dünyada 208 ülke var, bunlardan kaçı etkili, bunlar aynı zaman da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Konseyin 5 daimi üyesi olan ABD, Çin, İngiltere, Fransa ve Rusya’nın aynı zamanda veto hakkına da sahip bulunmaktadırlar. Bunların içinde etkilinin etkilisi diyebileceğimiz ABD, ÇİN, RUSYA üç ülke var… Bunlar bölgelerin de eksen ülke diyebiliriz…
Ekonomik olarak, asgari güç olarak etkilidirler, bunların içinde de ABD ve Çin ekonomik güç olarak öner çıkar… Bunların etkileri nasıl olur, nasıl olmalıdır?
Rusya, Çalıktan Sovyetler Birliğine Sovyetler Birliğinden Rusya ya dönüş yapmış, siyasal sistem degişikliği yaşamış bir ülkedir, Çin ise sosyalizm kapitalizm, devlet kapitalizmi, karma bir rejimle sert yumuşak güç ile ilerliyor kuşak yol projesi, bir çok ülke ile teknolojik, ekonomik anlaşmalarla büyümesine devam ediyor… Sonuç etkin devletlerin etkinligi bir birleriyle rekabetleri, AB ekonomik ve kültürel birliği aşabilecek bir devletleşmeye geçememesi, iki etkin devletin (Çin ve Rusya) otoriter devlet modeli oluşu, ABD’nin kendi çıkarı için bagımsız devletlerin hukukunu yok sayışı, dünya barışını tehdit eder hale geliyor… Sonuç her devlet zarar görecek, ilk zarar gören Gürcistan, Şimdi Ukrayna, sonra belki de bizim ülkemiz Türkiye… Zarar verme yöntemi önce nufüs yapısını boz, orada merkezi devlet otoritesine bağlı olmayan milis güç yarat, sonra oraları tanı ve anlaşmalarla sözde bağımsızlıklarını güvence altına al, sanki bir bölgenmiş gibi devam et… Dünya sorunları başka algılarken Rusya başka algılıyor, nasıl mı?
İşine geldiğinde Sovyetler Birliği gibi hareket ediyor, işine geldiğinde Çarlık Rusya’sı oluyor yalnız dünyadan hareketleri nasıl görünüyor biraz merak etmelidir diyorum… Güçünü etkinliğini adil kullanmıyor algısı, etkinliğine ve saygınlığına zarar verecektir. Ayrıca NATO ve Batı, Ukrayna’ya çok güvence vermiş olacak ki, Gürcistan vakkası, Kırım vakası üzerine Ukrayna yöneticilerinin, bunların yaşanacağını tahmin etmeliydi.. Her neyse etkin devletler etkinliğini ne için kullanmalıdır derseniz?
Ben barış için, dünyanın huzuru için, ekonomik paylaşımda sürekli kendi çıkarlarını değil genel çıkarın ekonomik adaletin sağlanması için kullanmalıdırlar ki etkin devlet olduklarının yanına ahlaklı, adaletli devlet de yazılabilsin.. Ne yazık ki bu vasıftan çok uzak görünüyorlar, insanlık adına önerimiz şudur…
Çevre sorunlarına duyarlı etkin devletler, dünya barışına duyarlı etkin devletler, eşitsizliğin zirve yaptığı şu günümüzde ekonomik eşitliğe duyarlı etkin, etkili devletler.. . Böyle mi oluyor yok işte son olay, kendilerinin de bağımsızlığını tanıdığı Ukrayna’ya operasyon yapılıyor, işgal fiilen başlamış bulunuyor… Dünyada üç etkin devlet dışında kalan, beş daimi ülke dışında kalan, bağımsızlığını yok saya saya daha güçsüz ülkelerin, bağımsızlığı, hukuku nasıl korunacak? Bu dünya barışı acısından büyük riskler içeriyor, şuan vekalet olan savaşlar, küçük çatışmalar, toplumsal sorunlar, göç sorunu, bunların içinde yaşandığı dünyanın, küresel olarak ısınması…
İnsanlığın, Aklı, mantığı daha iyi nasıl yaşanır cevabını araması gerekirken, kim daha nasıl başka ülkeler üzerine üstünlük kurar, akılsızlığının biz insanlığı getirdiği noktada ben yaşanılanlardan memnun degilim, siz memnunmusunuz? Asıl bu soruyu sormamız gerekenler etkin devletlerin siyasal yönetimleri yaşanılanlardan memnunlar mı, acaba?
Daha çok uluslar arası hukuk, aha çok ekonomik ve diplomatik adalet, daha çok barışın inşa edildiği ve insanlığın içinde huzurlu bir şekil de yaşadığı bir dünya hukuk sistemi için de yaşayan insanlık özlemiyle.. Selam ve Saygılarımla..
YORUMLAR