Fıtır sadakası (fitre) nedir, ne zaman verilmelidir?
Fıtır sadakası (fitre), Ramazan ayının sonunda verilmesi vacip olan bir sadakadır. Bayramdan önce verilmesi daha faziletli kabul edilirken, bayram günü veya sonrasında verilmesi de mümkündür. Ancak Şâfiî mezhebine göre bayramın birinci gününden sonraya bırakılması haram kabul edilir.
Fıtır sadakasının anlamı ve hükmü
Fıtır sadakası, halk arasında fitre olarak bilinir ve insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tamamlamanın bir şükrü olarak verilir. Dinen zengin sayılan ve Ramazan ayının sonuna yetişen her Müslümana fitre vermek vaciptir. Bu sadakanın vacip olduğu sünnetle sabittir.
Kimler fitre vermekle yükümlüdür?
Kişi, hem kendisi hem de küçük çocukları için fitre vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her Müslümana fitre vermenin gerektiğini ifade etmiştir.
Ne zaman verilmelidir?
Fıtır sadakasının asıl vacip olma zamanı Ramazan Bayramı'nın birinci günüdür. Ancak bayramdan önce verilmesi daha faziletli kabul edilir. Bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilirken, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak bayram sonrasına bırakılması mekruh olarak değerlendirilir. Şâfiî mezhebinde ise, meşru bir mazeret olmadıkça fitreyi bayramın birinci gününden sonraya bırakmak haram kabul edilir.
Fitre miktarı ve kimlere verilebilir?
Fitrenin amacı, bir fakirin yaşadığı toplumun standartlarına göre bir günlük yiyeceğinin karşılanmasını sağlamaktır. Günümüzde fitre miktarı, kişinin bir günlük (iki öğün) normal gıda ihtiyacını karşılayacak şekilde belirlenmektedir. Fitre, dinen zengin sayılan kimselere, anne-babaya, dedeler ve ninelere, çocuk ve torunlara ve eşe verilemez. Ancak bir fakire veya birden fazla fakire dağıtılabilir. Bir kişiye verilen miktarın bir fitreden az olmaması daha uygundur.