RUSYA, VAGNER ve PARAMİTER YAPILAR

İster ülke içi güvenlik için, ister ülke sınır güvenligi için, ister başka topraklarda vekil şavaşta savaşmaları için kurulmuş olsunlar… İster bir amaç için, ister ise parasal nedenlerle bir araya gelmiş silahlı bir birlikler olsun.. Emir komuta zincirinden önce hukuki bag gerekmektedir yoksa dünya savaş tarıhinde hep böyle sorunlar yaşanmıştır, Çerkez Etem olayı ise bizim yakın tarihimiz için örnektir. Şimdi bu bu doğrultuda Rusya devletinin yaşadığı son olayın haberine bakalım mı?

Rusya’da uzun bir Haziran günü ve gecesi, paralı asker grubu Wagner’in lideri Yevgeni Prigojin isyana kalkışarak askeri konvoyunu başkent Moskova yakınlarına kadar gönderdi. Çeşitli görüşmelerden sonra, Prigojin’in geri adım atmasıyla ve askerlerini geri çekmesiyle Prigojin’e göre adalet yürüyüşü, Rus hükümetine göre isyan böylece son bulmuş oldu. Bu olay üzerinden başa dönecek olursak…

ABD ve Rusya çatışma bölgelerinde özel birlikler kullanıyor, bizim buradaki ifademizle taşeron askerler, evet bu birlik oluşturan şirketler devlete profesyonel askerlik hizmeti veriyor sonuç çok zaman devletlerin hoşuna gitsede, bazen böyle olaylarda olabiliyor..

Çatışma alnında askeri egitimi iyi, askerlik meslegini seven, gönüllü personellerden oluşan birlikler başarılı oluyor… Halktan toplanan zorunlu olarak görev yapan daha az egitilim askerler daha başarılı oluyor.. Bunun son örnegini Rusya, Ukrayna savaşında gördük, Rusya’nın müdahil olduğu, Suriye, Libya, Orta Afrika, Mali ve Burkina Faso’da devletin doğrudan dahil olmak istemediği ‘maskeli’ operasyonlarda Vagner bir tercih ettiğine tanık olduk. Rusya için savaşan bu özel askerler, aynı zamanda Rusya hükümetinden adalet talep ediyoruz diyerek isyan, kalkışma, tepki arasında bir girişimde bulundular. BU olayın geçmişten de gelen nedenleri var denilebilir. Örnegin Suriye’nin doğusunda ABD’nin kontrolündeki petrol ve doğalgaz alanlarına Vagner’i gönderdiler. Bu işi Rus ordusuyla yapsalardı iki ülke karşı karşıya gelebilirdi. Vagner 200 kadar kayıp verirken Rusya Savunma Bakanlığı “İlgimiz yok” deyip işin içinden çıkıverdi. Yüzüstü bırakıldıklarını düşünen Prigojin’in Şoygu ve Gerasimov’a öfkesinin geçmişinde bu hezimet de yatıyor olabilir. Son tepkinin nedeni ise Ukrayna savaşında cephanesiz bırakılmalarını gösteriyorlar… Sonuç olarak, Fehmi Taştekin’in ifadeleriyle…

Putin cezalandırmaktan bahsetse de önce ikna kanalları denendi. Savunma Bakan Yardımcısı ve eski İnguşetya Cumhuriyeti Başkanı Yunus-Bek Yevkurov ve Askeri İstihbarat Servisi (GRU) Başkan Yardımcısı General Vladimir Alekseyev’in Rostov’da Prigojin’le görüşmesi “Komutanlar isyana katılıyoryalan haberinin de yayıldığına tanık olundu…. Konuşmaların metni yayınlandı; ikili, Prigojin’i isyandan vazgeçirmeye çalışıyordu… Buradan modern devletler için alınacak dersler..

Bir, en küçük ordu birligi ile hükümet ve  genel kurmay arasında bilgi  iletişim kanalları acık tutulması gerekir ki, bu tür rahatsızlıklardan zamanında haberdar olunsun ve önlem alınsın…

İki, Askerler, buna komutanlar da dahil, hükümet edenlerde dahil yasalara baglılıklarında terettütler olmamalı bu karşılıklı güvensizlige ve dedikoduya neden olur.  BU nedenler dışarıdan da beslenen dezenformasyonla (carpıtılmış Bilgi) olay daha da büyür, Rusya da bu olay iki tarafında akli selim davranmasıyla, şartların bir maceraya izin vermeyecek bir zaman diliminde olması da uzlaşıyı anlaşmayı geri adımı zorunlu kıldı…

Üç, ordu ve devletlere önerim siyasal devlet sistemine uygun ister hukuk kurallarınızı, ister kabul edilmiş uluslar arası hukuk kurallarını yok sayarak, bu kuralların arkasından dolaşmak için taşeron birlikler oluşturulmamalıdır.

Dört, bizim ülkemizdede devlet bağlantısı olmasa bile siyasal motivasyon için kurulmuş, böyle gönüllü yapılar siyasal rakipleri tedirgin eder, büyüdüğü zaman kontrol edilemez. Nitekim böyle bir yapının önüne muhalefet partisi liderlerinden biri gidip acıklama yapmıştı. Bu acıklamanın gerekceleride bu yapının yöneticilerinin mevcut yasaları degil, olası yasaları dikkate alan acıklamalrıydı. Bu yapılar dikkatle izlenmeli, bu yapılarda görev alan yöneticiler ve personel ciddi olarak mevcut yasa ve yönetmeliklere uymalıdır.

Bütün bunlar üzerinden hareketle, modern devlet mantığı geregi, biz modern insanların kralları hukuk kuralarına ve siyasal sistemin ruhuna uygun olan yasalarımızdır, bu Krala başkanda, komutanda, askerde uyarsa sorun yaşanmaz, yaşanmaması, dahası savaşların olmaması, olanlarında barışla sonuçlanması dilegiyle… Selam ve Saygılarımla..

Hüseyin Benek – 27.6.2023 – baskentPostası.com

Kaynaklar

1* https://tr.euronews.com/2021/08/21/10-soruda-taliban-kimdir

2* https://tr.euronews.com/2021/09/05/taliban-el-kaide-isid-ve-isid-h-aralar-ndaki-farklar-

ve-benzerlikleri-neler#:~:text=K%C3%B6keni%20Selefi%20Tevhit%20ve%20Cihat,daha%20sonra

%20ba%C4%9F%C4%B1n%C4%B1%20tamamen%20kesti.

3* https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87erkez_Ethem_Ayaklanmas%C4%B1

4* https://www.bbc.com/turkce/articles/cm58k382expo

5* https://www.gazeteduvar.com.tr/vagner-putinin-facasini-alsa-da-makale-1625429