İkiye Bölünen Zihin: Beynin Lobları Ayrıldığında Ortaya Çıkan Şaşırtıcı Gerçeklik

Beynin lobları ayrıldığında ne olur?
Epilepsi krizlerinin beynin bir lobundan diğerine yayılmasını engellemek için 1960'lı yıllarda geliştirilen bir tedavi yöntemi, bilim dünyasında çığır açan sonuçlar doğurdu. Cerrahi müdahaleyle beynin sağ ve sol lobunu birbirine bağlayan ve yaklaşık 200 bin nöron içeren corpus callosum adlı yapı kesildiğinde, epilepsi nöbetlerinin diğer loblara sıçramadığı görüldü. Bu işlem sonrası hastalarda herhangi bir fiziksel veya zihinsel bozulma da gözlemlenmedi.

Günlük hayatta ortaya çıkan çelişkili davranışlar
Ancak zamanla bazı hastalarda ilginç davranışlar ortaya çıkmaya başladı. Örneğin, bir el market arabasına sebze koyarken diğer elin aynı sebzeyi geri çıkarması ya da gömlek iliklenirken diğer elin düğmeleri çözmesi gibi davranışlar gözlemlendi. Bu çelişkili hareketlerin ardından yapılan testler, beynin iki lobunun birbirinden bağımsız şekilde hareket ettiğini ortaya koydu.

Deneylerle kanıtlanan bilinç bölünmesi
Sol lob, konuşma merkezini barındırdığı için hastalara sorular yöneltildiğinde yalnızca sol lobun algıladığı bilgiler dile getirilebiliyor. Yapılan deneylerde hastalara 'he.art' yazılı bir kelime gösterildi. Kelimenin sol kısmı sağ lob tarafından, sağ kısmı ise sol lob tarafından algılandı. Hastalara 'ne gördünüz?' sorusu yöneltildiğinde cevap 'art' oldu çünkü konuşma yetisi sol lobdaydı. Ancak sol elle gösterilmesi istendiğinde hastalar 'he' kısmını seçti çünkü sol el sağ lob tarafından kontrol ediliyordu.

Roger Sperry’nin öncülüğünde hayvan deneyleri
Ayrık beyin kavramının kökeni ise 1950'li yıllara dayanıyor. Nörobiyolog Roger W. Sperry, ilk olarak kediler üzerinde gerçekleştirdiği deneylerle beynin iki yarısının birbirinden bağımsız öğrenebildiğini ortaya koydu. Kedilerin sağ ve sol gözlerinden gelen uyarıların yalnızca tek bir beyin yarım küresine ulaşmasını sağladı ve her bir yarım kürenin farklı bilgileri öğrenebildiğini gözlemledi. Kedilerin bir göz kapalıyken öğrendiği bilgiyi, diğer gözle görmeleri istendiğinde hatırlayamadıkları tespit edildi.

Zihnin derinliklerine açılan bir pencere
Split brain hastalarında gözlemlenen çelişkili tepkiler, bilincin ve benliğin yalnızca tek bir merkezden değil, iki ayrı merkezden yönetilebildiğini gösterdi. Bu durum, insan zihninin doğasına dair yeni felsefi ve bilimsel tartışmaların kapısını araladı.

Kaynak: CUMHA - CUMHUR HABER AJANSI