Röportaj: Ziya Gündüz
Hocam, öncelikle sizinle sohbet etme fırsatı verdiğiniz için teşekkür ederiz. Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
Merhabalar, rica ederim. 1998 yılında İstanbul’da doğdum. Henüz çocukken yaratılış gayemin hakkını verebilmek için okudum, yazdım. Öğrenmeye ve gelişime olan merakım hiç bitmedi, lise yıllarımda okumanın büyüsünü keşfederek kendimi kitaplara adadım. Sonrasında Üsküdar Üniversitesi’nden Halkla İlişkiler ve çift anadal yaptığım Psikoloji bölümlerinden dereceyle mezun oldum. Şu an İstanbul Üsküdar’dayüzyüze ve onlineolarakuygun ücretledanışan görmekte, seminer ve eğitimler vermekteyim.
Psikoloğa ne için gidilir ve ne için gidilmez?
Psikoloğa aşılamayan sorunlara çözüm bulmak için gidilir. Yalnız; kişi çözümü psikologdan değil, kendisinden beklemelidir. Psikolog sorun çözmez, sorunu çözmesi için kişiye yol gösterir. Bunun dışında kişi kompleksbir sorunu olmaksızın öngörülü olabilmek, proaktif ve çözümcü düşünüp nokta atışı kararlar verebilmek için de psikoloğa gidebilir. Yine kariyer, meslek ve eş seçimi gibi çeşitli konularda da danışmanlık almak için psikologlara başvurabilirler.
‘Ne için gidilmez?’ sorusuna da ilk cümlelerimde yer vermiş olsam da yine de açıklayayım. Psikoloğa sihirli değnek gibi birkaç seansta çözüm bulmak için gidilmez, verilemeyen hayati kararların cevabını almak için gidilmez.
BAŞVURU İÇİN ASIL MESELE KİŞİNİN YAŞADIĞI SORUNU ÇÖZEMEYİP İŞLEVSELLİĞİNİ YİTİRMESİDİR
Peki, psikoloğa ne zaman gitmek gerekir?
Güzel bir soru. Çünkü insanlar bu konuda kararsız kalabiliyor. Kişi yaşadığı sorunla kendi başına mücadele edip bunu çözüme kavuşturabiliyorsa psikologdan durumu tahlil edip çıkarımda bulunmak için randevu alabilir. Kompleks nedenlerle olanbaşvurular içinseasıl mesele kişinin yaşadığı sorunu çözemeyip işlevselliğini yitirmesidir. Bu ne demektir? Rutin olarak yapması gerekenleri aksatıp sorunu hayatının merkezine koymuş ve çözemiyorsa o zaman devreye biz gireriz.
Örneğin işten çıkarılmış bir aile babası ailenin tek geçim kaynağı olmasına ve yeni iş bakmaya başlaması gerekmesine rağmen bu durumu ruh sağlığını bozacak bir hale sokup odasından çıkmıyor, çocukları ve eşiyle ilgilenmiyor, çocuğunu okula götüren o olduğu halde bunu bile yapamayacak hale geldiyse destek alması gerekir. Ya da her olayda kafasında senaryo üreten, “Ya sabah uyanamayıp okula geç kalırsam?”, “Ya onunla konuştuğumda bana karşı çıkarsa?” gibi düşünceleri hayatının merkezine alıp bu sesleri susturamayan kişi için de aynı şey geçerli.
Daha hafif bir durum için de danışmanlık başvurusu olarak nişanı atmış fakat bu durumun doğurduğu sonuçlar karşısında kafası karışmış bir kişiyi örneklendirebiliriz. Bu kişi de “Bunu yaparak doğru mu yaptım?”, “Bu durumun bendeki getiri ve götürüleri nelerdir?”, “Bundan sonraki aşk hayatımdan neler beklemeliyim?” gibi sorulara rehberlik etmesi için psikolog desteğine başvurabilir.
HERKESİN İHTİYACI OLDUĞUNU SÖYLEDİĞİ AMA KİMSENİN PARA VERMEK İSTEMEDİĞİ MESLEKTİR PSİKOLOGLUK
Sizce neden psikolojik destek almak insanların son tercihi oluyor?
Çünkü ne yazık ki bu hizmet lüks olarak görülüyor. Geçenlerde sosyal medyada bir söz okumuştum; ‘Herkesin ihtiyacı olduğunu söylediği ama kimsenin para vermek istemediği meslektir psikologluk.’ diye. Elbette ki bu durumda psikolog fiyatlarının yüksek olmasının da etkisi var fakat fizyolojik belirtilerini kendileri tedavi edemeyen insanlar psikolojik belirtilerini kendileri tedavi edebileceklerini düşünüp olur olmaz şeylerden medet umuyorlar. Kişinin derdini en yakın arkadaşına anlatıp rahatlaması duygusal rahatlama sağlayıp terapötik bir etki oluştursa da kalıcı bir sonuç sunmaz. Derdine yanlış tavsiyeler alan kişi bu sefer daha kötü sonuçlar yaşayabilir.
Lütfen şu unutulmasın; baş ağrınız, diş ağrınız için doktora gidiyor ve bunu profesyonel bir hizmet olarak görüyorsanız ruhsal sıkıntılarınız için de bir uzmana başvurup aynı nitelikte bir hizmet almalısınız. Psikolojik destek almaktan çekinmeyin.
Peki, ilaç tedavisi hangi durumlarda gerekir?
Terapi ve danışmanlıkların, en kaba tabirle konuşma yoluylaiyileşmenin sağlanamayacağı durumlarda psikiyatrist desteği gerekir. Kişi sorunlarını yönetebilecek bilinçteyse ve perde arkasında bir bozukluk yoksa psikiyatriste gerek olmaz. Fakat perde arkası yani anatomi bozuksa ilaç desteğini kesinlikle önermekteyim.
PSİKOLOJİK DESTEKTE BEKLENMEDİK BİR HIZDAN BAHSEDİLEMEZ
Birkaç seansta düzelme sağlanabilir mi?
Birkaç seanslık sonuç ancak akut yani kısa süreli ve ağır olmayan, danışmanlık gerektiren bazı durumlarda geçerli olur. Elbette ki bazı ekoller hariç terapi desteği uzun yıllar almaz fakat yine de psikolojik destekte beklenmedik bir hızdan bahsedilemez.
Bu alana gençlerden yoğun ilgi var. Üniversite sınavı da yaklaşırken bölümü okumak isteyenlere neler söylemek istersiniz?
Liseli gençlerin ruh sağlığı alanına ilgi duymaları gerçekten gurur verici. Psikologluk insan odaklı bir meslek olduğundan pek çok zorluğu ve sorumluluğu bir araya getiren bir alan. Bu alanın sadece klinikte, hastanede çalışmak olmadığını da bilmelerini tavsiye ederim. Her psikolog danışan görmez; gelişim psikoloğu, sosyal psikolog, endüstriyel psikolog, deneysel psikolog gibi unvanları da araştırmalarını öneririm. Böylece psikolojinin en doğru alanına kanalize olabilirler.
Kitap okumayı bu derece seven biri olarak bize kitap tavsiyeleriniz olur mu?
Bu alanda insan hikayesi okumak isteyen kişilere Psikiyatrist Gülseren Budayıcıoğlu’nun kitaplarını tavsiye ederim. Farklı farklı hayat hikayelerine yer vermesi açısından benim de severek okuduğum bir isim. Daha akademik bilgiler öğrenmek isteyenlere öğrenim gördüğüm üniversiteden kıymetli rektörüm Prof. Dr. Nevzat Tarhan’ın kitaplarını öneririm. ‘Akademik’ dediğime bakmayın, ders kitabı ağırlığında olmayan fakat alana dair bilgi edinebileceğiniz ufuk açıcı yazıları var. Bu iki ismin yazılarının kesişim kümesi olan Psikiyatrist Kemal Sayar ve Psikiyatrist Mustafa Ulusoy da tavsiye ettiğim diğer isimlerden.
Son olarak, size ulaşmak isteyenler nasıl ulaşabilirler?
Bana @psikologbusraayInstagram hesabım üzerinden danışmanlık, seminer talepleri ve çeşitli meseleler için mesaj atabilirler. Ayrıca kendi adımla yer alan YouTube kanalımı da takipte kalabilirler.
İlk defa bir psikologla röportaj yaptım, benim için çok keyifli bir sohbet oldu. Zaman ayırdığınız için teşekkür ederim.
Ben de teşekkür ederim. Benim için de çok verimli bir sohbetti.