Türkiye Arabulucu
Batı merkezlerinden uzakta NATO’ya ve AB’ye üye olmayan Ukrayna topraklarında çıkabilecek bir savaş için çelik çomak oynarcasına harcıalem, barut kokusuna teşne, önyargılı ve toptancı yaklaşımları ile hareket etmekte olan ABD ve İngiltere’ye karşılık balını sağmadığım peteğin vızıltısını çekmem diyen Rusya karşı karşıya.
Dünya kamuoyu her iki tarafın üzerinde inip kalktıkları tahterevalliye bir anlam veremeden insanlığın geleceğini tehlikeye atabilecek tiyatroyu seyretmekle yetiniyor.
Türkiye lideri R T Erdoğan hariç!
Dünya diken üzerinde!
Tam da bu sırada Türkiye Cumhurbaşkanı R T Erdoğan “Rusya ile Ukrayna arasında liderler seviyesinde bir zirveye ev sahipliği yapabiliriz” açıklamasında bulundu.[1]
Cumhurbaşkanı RT Erdoğan, Ukrayna‘nın başkenti Kiev‘e yaptığı günübirlik ziyaretin ardından mevkidaşı Volodimir Zelenski ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Kırım da dahil olmak üzere Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü desteklemeye devam ettiğini” tekrarladı ve “Ticaret hacmimizi 10 milyar dolar hedefine yükseltmek için atılabilecek adımları değerlendirdik” diye konuştu.
Rusya ile Ukrayna arasında devam eden gerginliğin tırmandığı bir dönemde ziyaretini gerçekleştiren Erdoğan, “Türkiye, Karadeniz’den komşu olduğu iki dost ülke arasındaki krizin sonlandırılması için üzerine düşeni yapmaya hazırdır. Liderler seviyesinde bir zirveye ya da teknik düzeyde görüşmelere memnuniyetle ev sahipliği yapabileceğimizi vurguladım” dedi.
Ukrayna ile imzalanan anlaşmaların, “stratejik ortaklığı daha ileri noktaya taşıma” isteğinin göstergesi olduğunu belirten Erdoğan, görüşmede “Kırım Tatarları başta olmak üzere soydaşlarımızın durumunu da değerlendirdik” dedi.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski de “Savaşı bitirme yolunda, Ukrayna-Rusya arasında arabulucu olma inisiyatifi için” Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ederek “Bugün imzaladığımız anlaşma, BAYKAR Makina İHA’larının Ukrayna’daki üretimini genişletecek” diye konuştu.
Ziyaretin hemen öncesinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov da, Erdoğan’ın arabulucu rol oynama teklifini memnuniyetle karşıladıklarını, Rusya’nın da kabul etmesi halinde Ukrayna’nın doğusunda yaşanan krizin çözümü için yapılacak barış görüşmelerinin Türkiye’de gerçekleşebileceğini söyledi.
Diğer taraftan Karadeniz’deki gelişmelere değinen Milli savunma Bakanı Hulusi Akar, “Bizim tutumumuz çok açık ve net, Montrö rejimi çerçevesinde Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin barış, diyalog, huzur ve refah içinde yaşamasından yana olduğumuzu yıllardan beri dile getiriyoruz. Montrö’nün sağladığı statünün bütün taraflar için yararlı olduğunu, günümüz koşullarında bundan vazgeçilmesinin söz konusu olmadığını hep gündeme getirdik. Karadeniz’de diyalog konusunda Türkiye olarak bize düşen görevleri bugüne kadar yaptık ve yapmaya devam ediyoruz. Bir tarafta Rusya, diğer tarafta Ukrayna ile olan diyaloğumuz ve bunun yanı sıra NATO‘ya karşı bütün sorumluluklarımızı yerine getirdik, getirmeyi sürdürüyoruz”dedi.
Gerginliğin kontrolsüz şekilde tırmanmasının oluşturacağı tehlikeye dikkati çeken Akar, “Buna meydan vermemek için Türkiye olarak tüm taraflara sükunet, koordinasyon, iş birliği, diyalog tavsiye ediyoruz.” diye konuştu.[2]
Türkiye arabulucu misyonunu ortaya koyarken Cumhurbaşkanı ve Savunma Bakanı’nın ağızlarından NATO ve Karadeniz işbirliğine dair Montrö’yü de işaret ederek var olan angajmanlara bağlılık açıklaması kaş yaparken gözden olmamayı garanti etmek bakımından yerinde bir beyanat olmuştur.
Türkiye böyle bir savaşın çıkması halinde taraf olmayacağını beyanla çıkmaması için de tarafsız bir arabulucu rolünü ortaya koyma gücü ve kabiliyetini esirgemeyeceğini Ukrayna ve Rusya’nın yanında uluslararası kamuoyuna açıklamıştır.
Bu açıklamaya Ukrayna ve Rusya’dan da alt parametreleri henüz belli olmayan müspet cevaplar gelerek Türkiye’nin ilerlemesine yol verilmiştir.
Türkiye’nin almak istediği arabulucu inisiyatifi eminim ki NATO bağlantılı değildir.
Bizatihi Türkiye Cumhurbaşkanı ve Devletinin diplomasisidir.
ABD’nin gözden çıkardığını ilan ettiği Rus, Çin ve Türkiye liderleri ile dünya kamuoyuna mal olmuş Ukrayna-Rusya krizi gibi flaş bir konuyu birlikte müzakere etmek ve yürütmek gibi bir birlikteliği teklif etmesi hayatın olağan akışına aykırı düşecektir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Ukrayna dönüşü önemli açıklamalarda bulunarak “Batı adeta çomak sokuyor” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Ukrayna dönüşü uçakta basın mensuplarının sorularını yanıtlarken yaptığı açıklamada “ABD ve Avrupa’da krizi çözecek lider sıkıntısı var. Biden olumlu yaklaşım sergileyemedi” ifadelerini kullandı. İki liderin Türkiye’de bir araya gelmesini çok istediklerini belirten Erdoğan, “Bize arabulucu sıfatı yüklenirse bu işin içine gireriz” dedi.[3]
Erdoğan’ın arabuluculuğu özellikle Ukrayna halkı ve devlet erkânı tarafından son derece olumlu karşılanırken Rusya tarafından da olumlu sinyallerin geldiği yönünde açıklamalar var.
Şayet Vladimir Putin bu şansı değerlendiremezse Ukrayna’yı, Rusya’yı ve dünyayı içinden çıkılamaz sebepsiz bir kaosa sürükleyeceği kaçınılmaz gözükmektedir.
Diğer taraftan İngiltere Başbakanı Johnson Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının felâket olacağını “yalnızca Rusya için değil, dünya için felâket olacağını” söyleyerek Ukrayna Savunma Bakanı’ndan da korkutan bir açıklama geldi: “Olası savaş Avrupa için feci sonuçlar doğuracak” dedi!?
İngiliz siyasetinin genel karakteristik özelliği su altından saman yürütmekle özdeşleşmiş ise de Ukrayna-Rusya krizinde aleni savaş kışkırtıcılığına soyunması manidar gözükmektedir.
Evet, Batı çöken ekonomileri ve işlemeyen diplomasilerinin yeniden yükselmesi ve hayat bulması için savaş istiyor!
ABD’nin kamu borcu 30 trilyon dolar.
Üretim ve verimlilik kaybı ABD, İngiltere ve Avrupa’da da ciddi olarak yükselmiş durumda.
Dünya bir ekonomik buhranla karşı karşıya, geçmişe baktığımızda bu gibi tıkanıklıkları hegemon güçler hep savaşla çözme yoluna gitmişlerdir.
Rusya-Ukrayna savaşının çıkmasını aslında beyin arkasından Çin’de istemektedir.
Zayıflayan Rusya’yı yeraltı zenginlikleri için ilk öpecek devlet Çin’dir.
Rusya ile Ukrayna arasında yükselen savaş seslerinin ardından ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile Pentagon’da bir araya gelen Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, “Rusya’nın her an gerilimi tırmandırabileceğini çok iyi biliyoruz. Ülkemizi ve çocuklarımızın geleceğini savunmaya hazırız. Bu olası gerilim kesinlikle tüm Avrupa için feci sonuçlar doğuracaktır.” dedi.[4-5]
Yan ve iç diplomasi yansımalarından anlaşılan Rusya’nın da Türkiye’nin arabuluculuğundan bir rahatlık kazandığı rahatlıkla söylenebilir.
Mezkür krizle ilgili Türkiye’nin rol almış olmasına Başta ABD, İngiltere, Almanya, Fransa ve Tüm Batı basınında geniş yer verildiği, özellikle ABD ve Fransa basınında bu durumun Türkiye’nin Batı ve NATO içerisinde konumunu yükselteceğine vurgu yapıldı.
Putin’in Ukrayna’dan ziyade özellikle İngiltere, Almanya ve Fransa ile görüşmeleri ön plana aldığı, bu konseptin son günlerde Çin-Rus ilişkilerinde yapılan ileri antlaşmalar muvacehesinde Çin’in Rusya’ya karşı haddi aşması durumunda Rusya’nın bir yandan da Batı ile ilişkilerini açık tutabilmek maksadı ile “çift cinsiyet” içeren diplomasi ile yol almak istediği gözden kaçmamaktadır.
Öyle görülüyor ki Batı çevreleri Ukrayna-Rusya savaşının çıkmasını siyasetlerinin ve ekonomilerinin bir gereği olarak istemekte ve her iki tarafın düçar olacağı savaşın muhtemelen Ukrayna ve Donbas bölgesi ile sınırlı kalmayacağı, başka bölge ve ülkelere de sıçramasının kolay ve mümkün olması Batı kulübünün iştahının savaş yönünde açılmasını daha da körüklemektedir.
Batı, iki doğulu devletin çarpışmasından ziyadesi ile memnun kalacağından Rusya’nın olmayan ekonomisi çökerken Ukrayna’ya da silâh satarak keyf üstüne keyf yaşayacaktır.
Türkiye lideri Cumhurbaşkanı R T Erdoğan’ın Rusya ve Ukrayna liderlerine yapmış olduğu barış teklifinin daha teklif aşamasında bile bir barış umudu ortamının önünü açarak yumuşamasına ve barış diplomasisinin öne çıkmasına sebebiyet vererek dünya kamuoyunun da bu yönde bir beklenti içine girmesini sağlayıp çekişen tarafları da barış ağırlıklı düşünme diplomasisine sevk etmiş ve endekslemiştir.
Bu, Türk milletinin ve Türk devletinin uluslararası alanda erişmiş olduğu yüksek seviye ve prestijin bir sonucu ve göstergesidir.
Savaş Ukrayna’da başlar fakat Ukrayna’da bitmez!
Saygılarımla.
Kaynakça.
1-) https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-60238996
2-)https://www.sabah.com.tr/gund/2022/01/31/son-dakika-milli-savunma-bakani-hulusi-akardan-ukrayna-mesaji
3-)https://www.yenisafak.com/gunde/cumhurbaskani-erdogandan-ukrayna-donusu-onemli-aciklamalar-bati-adeta-comak-sokuyor-3743345
4-)https://www.aa.com.tr/tr/dunya/ingiltere-basbakani-johnson-rusyanin-ukraynaya-saldirisi-felaket-olur/2480776
5-)https://www.yenisafak.com/dunya/ukrayna-savunma-bakanindan-korkutan-aciklama-olasi-savas-avrupa-icin-feci-sonuclar-doguracak-3722219
YORUMLAR