Türkiye’nin İstikrarlı ‘GIDA KRİZİ’ Dış Politikası

Rusya-Ukrayna Savaşı süreci içinde dünyada istikrar, barış ve güvenliğin bozulmaması için Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna ile olan yakın ilişkileri olumlu/pozitif gelişmelere yol açmıştı. Türkiye’nin bu girişimleri neticesinde almış olduğu sonuçlar ABD, AB ülkeleri, NATO, BM tarafından memnuniyetle karşılanmıştı. Türkiye’nin tarafsız ve dengeli ‘gıda krizi’ politikaları, dünyadaki istikrar, barış ve güvenliğin sağlanmasında önemli bir etken oluşturmuştu.

Türkiye, Rusya-Ukrayna savaşı sürecinde oluşan gıda krizinin çözümünde önemli bir rol oynamıştı. Küresel gıda krizinin önüne geçebilmek için hem Rusya hem de Ukrayna ile yapmış olduğu ikili görüşmeler zaman zaman sekteye uğramış olsa dahi ısrarcı ve istikrarlı bir dış politika ile sorunları çözerek yoluna devam etmesi nihayetinde son Karadeniz Tahıl Girişimi ile mevcut gerilimin ortadan kalkmasına yol açmıştı.

Rusya-Ukrayna Savaşı sonrasında dünyada başlayan Gıda Krizi’nin çözümünde en büyük çözümleyici rolü Türkiye üstlenmişti. Gıda fiyatlarının küresel ölçekte yükselişe geçmesinin etkisini azaltmak için 22 Temmuz 2022 tarihinde İstanbul’da Karedeniz Tahıl Koridoru Anlaşması imzalanmıştı. Daha sonraki süreçte yapılan bu anlaşma, zamanın dolması ve Rusya ve Ukrayna arasındaki tansiyonun çok yüksek gerilime tırmanmasından dolayı sekteye uğramış olsa da Türkiye’nin olağanüstü gayretleri soncu yeniden masaya yatırılma yolu açılmıştı.

Türkiye’nin Tahıl Koridoru krizi konusundaki atmış olduğu çözümleyici adımlar BM’ye umut olmuştu.  BM Genel Sekreteri Antonio Guterres sıcağı-sıcağına Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’a bir mektup göndererek Tahıl Koridoru Anlaşması’nın yenilenmesini istemişti. Ayrıca BM Genel Sekreteri Antonio Guterres bu konuyla ilgili yapmış olduğu açıklamada gıda pazarları ve gıda güvenliği için Karadeniz Tahıl Girişimi’nin önemini belirterek “Yeni anlaşmanın istikrarlı olması gerekiyor. Krizden krize sürüklenen ve sürekli askıya alınan bir girişim istemiyoruz. İşe yarayan ve faydalı bir girişimi destekliyoruz.” diyerek somut önerilerde bulunmuştu.

Türkiye’nin gayretleri sonucu Tahıl Koridoru Anlaşması’nın yeniden gündeme gelmesi ve yürürlüğe girmesi üzerine BM harekete geçmişti. BM hem Türkiye’den hem de Rusya’dan Tahıl Koridoru Anlaşması’nı yenilemesini istemesi her iki ülkenin (Türkiye ve Rusya) Tahıl Koridoru Anlaşması konusunda diyalogları başlatmasını hızlandırmıştı. Aynı zamanda Rusya’nın bu konuda vereceği cevap da merak konusuydu.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un “BM ile yapılan paket anlaşmadaki şartlarımız karşılandığı zaman, tahıl anlaşmasına döneceğiz.” sözleri üzerine BM’den cevap gecikmemişti. Bunun üzerine BM ivedi bir şekilde Türkiye’nin adım atmasını istemişti. Uluslararası bu hızlı ve yoğun diplomatik trafik neticesinde Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fiden ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Tahıl Koridoru Anlaşması üzerine masaya oturdu.

Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov görüşmeleri ve Karadeniz Tahıl Koridoru sorunu konusunda mutabakata varmaları üzerine atmış oldukları diplomatik adımların, olumlu/pozitif sonuç vermesi ABD, NATO ve AB ülkelerini olağanüstü memnun etmişti. Hatta ABD aleni bir şekilde Tahıl Koridoru konusunda Rusya’yı ikna etmesi üzerine Türkiye’ye teşekkür etmişti.