Bağımsız Devletler Topluluğu ve Türkiye ile İlişkileri

Bağımsız Devletler Topluluğu, Soğuk Savaş dönemindeki 2 siyasi akımdan Doğu Bloğu’nun savunma paktı olan Varşova Paktı’nın 1991 yılında dağıtılmasıyla birlikte Rusya’nın bölgedeki ve dünyadaki konumunu sürdürebilmek için alternatif olarak Belarus, Rusya ve Ukrayna tarafından 8 Aralık 1991 yılında imzalanan antlaşma sonucunda kurulmuş bir topluluktur.21 Aralık 1991 yılında da Litvanya, Gürcistan, Letonya, Estonya ve Ukrayna haricindeki eski Sovyet Cumhuriyetleri’nin tümü Bağımsız Devletler Topluluğu’na üye olmak için antlaşmayı imzalamıştır.Gürcistan ise daha sonra 1993 yılında üyelik antlaşmasını imzalayarak Bağımsız Devletler Topluluğu’na dahil olmuştur.Ancak Gürcistan, 2008 yılında Rusya ile başlayan Güney Osetya Savaşı nedeniyle 17 Ağustos 2009 yılında Bağımsız Devletler Topluluğu’ndan ayrılmıştır.Ukrayna ise 2014 yılının Mart ayında Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesiyle Bağımsız Devletler Topluluğu’ndan ayrılmıştır.Bugün itibariyla Bağımsız Devletler Topluluğu;Azerbaycan, Belarus,
Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Rusya, Tacikistan ve Özbekistan olmak üzere 9 üye ülkeden meydana gelmektedir.Bağımsız Devletler Topluluğu’nun başkenti Minsk’tir, resmi dili Rusça’dır ve nüfusu ise tahmini olarak 276 milyon 917 bin 629 kişidir.Bağımsız Devletler Topluluğu’nun dönem başkanlığı Kırgizistan tarafından yürütülmektedir.Bağımsız Devletler Topluluğu’nun Sekreteri ise Sergey Lebedev’dir.Bağımsız Devletler Topluluğu;Devlet Başkanları Konseyi, Hükûmet Başkanları Konseyi, Parlamentolar Arası Asamble, Dış İşleri Bakanları Konseyi, Ekonomik Konsey, İcra Komitesi, Savunma Bakanları Konseyi, Sınır Muhafız Komutanları Konseyi, Terörle Mücadele Merkezi, Devletler Arası Banka, Devletler Arası İstatistik Komitesi ve İşbirliği Komiteleri olmak üzere 12 tane organdan oluşmaktadır.Bağımsız Devletler Topluluğu’na üye ülkeler arasında siyasi, ekonomik, bölgesel, coğrafi vb. her alanda etkin işbirliğinin sağlanabilmesi için üye ülkeler arasında serbest ticaret bölgelerinin kurulmasını amaçlayan Ortak Ekonomik Alan Antlaşması imzalanmış ve üye ülkeler arasında gümrük birliğinin sağlanması amacıyla Avrasya Ekonomik Topluluğu oluşturulmuştur.Türkiye ‘nin Bağımsız Devletler Topluluğu ile ilişkileri hakkında konuşmak gerekirse;Türkiye, Bağımsız Devletler Topluluğu ile ilişkilerinde topluluktan ziyade Bağımsız Devletler Topluluğu’na üye ülkelerle ikili ilişkiler yürütmektedir.Bu kapsamda Türkiye, Rusya ile ilişkilerinde her zaman yapıcı ve karşılıklı faydaya dayalı kazan-kazan esasıyla ilişkiler yürütmektedir.Türkiye’nin Azerbaycan ile ilişkilerinde, Azerbaycan’ı kardeş ülke olarak kabul ederek her zaman ve her sorunda Azerbaycan’ın yanında yer almıştır.Nitekim Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki Karabağ sorununda Karabağ’ın gerçek sahibi olan Azerbaycan’ın Karabağ’ı almasında Türkiye’nin rolü büyük ve belirleyici olmuştur.Bu kapsamda Türkiye, siha vb diğer askeri araçlarıyla Karabağ’da büyük başarılar elde etmiştir.Türkiye’nin Ermenistan ile ilişkilerinde ise Ermenistan’ın Karabağ’da sergilediği çatışmacı tutumundan dolayı Ermenistan ile ilişkiler askıya alınmıştır.Türkiye;Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Tacikistan ve Özbekistan ile ilişkilerinde de her zaman karşılıklı fayda ve kazan-kazan esasına dayalı ilişkiler yürütmektedir.Bu vesileyle Türkiye’nin Bağımsız Devletler Topluluğu’na üye ülkelerle ekonomik, ticari, siyasal, kültürel vb her alanda ikili ilişkilerinin artarak devam etmesini ve bu ilişkilerin Türkiye’ye ekonomik olarak büyük kazançlar sağlamasını temenni ederim.Ayrıca Ermenistan’ın da bu çatışmacı tutumundan vazgeçerek aklıselime dayalı politikalar sergilemesini de temenni ederim.