Adabımuaşeret ve Eğitim

Adabımuaşeret ve Eğitim 

Sevgili okuyucularım merhaba,

Eğitim, sadece günümüzün sorunu değildir. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren sorunu çözülemeyen iki konu vardır: Biri demokrasi, diğeri eğitimdir.

Anaokulundan üniversiteye kadar:

1.Okulların derslik sayıları artırıldı,

2.Her ile üniversite yapıldı,

Fiziki ihtiyaçlar büyük oranda karşılandı ama diğer ihtiyaçlar karşılanmadı mesela öğretmen yetiştiren eğitim fakültelerinde sıkıntı devam ettiği için öğretmenlerin yetiştirilmesinde de sıkıntı vardır…

Eğitim fakültelerinde, öğretmen adaylarına ne veriliyor?

1.Lüzumlu veya lüzumsuz akademik bilgi veriliyor,

2.Bilgisayara bilgi yüklendiği gibi öğretmen adaylarına da bilgi yükleniyor,

3.Öğretim elemanları da öğretmen adaylarına bilgi yüklemekle övünüyor.

Eğitim fakültelerinde öğretmen adaylarına ne verilmiyor?

Bu sorunun cevabını bir anımla cevaplamak istiyorum:

Osmanlıdan kalan medrese kültürü, Trabzon’un of ilçesinde de 90’lı yıllara kadar devam etti. Rahmetli babam Of’ta medrese hocasıydı… Aynı zamanda Of merkez camisinin fahri vaizliğini de üstlenmişti…

Medresede yeni bir öğrenci grubu oluşmuştu. Beni de bu gruba dâhil etti. Eğitime başladık. 15 gün boyunca Kuran’dan, namazdan hiç bahsetmedi. Anlattığı konular:

1. Terbiye ile ilgili kurallar,

2. İnsan ve toplum ile iletişim adabı,

3. Büyüklerin yanında oturma adabı,

5. Dinleme adabı,

6. Konuşma adabı,

7. Helal ve haramı ile bilgiler,

Kısacası adabımuaşeret kurallarını anlattı. 15 günün sonunda sınav yaptı. Sınavdan geçer not alanlar medresede öğrenci oldu. Babama  güvendiğimden dolayı önemsemedim ve  sınavı geçemedim, dolayısıyla öğrenciliğe kabul edilmedim.

İkinci 15 günlük adabımuaşeret eğitiminden sonra sınavı geçtim medresede öğrenci olarak kabul edildim.

Ailenin verdiği eğitimi ve terbiyeyi devlet tamamlar

Aileden adabımuaşeret kurallarını öğrenenler, medresenin adabımuaşeret sınavını geçerdi… Liyakat sahibi olmanın, helal ve haramı bilmenin, becerikli olmanın temeli ailede başlar… Ailede öğretilen adabımuaşeret kurallarını okullar uygular veya takip eder…

Bu demektir ki ahlaksız, liyakatsiz ve beceriksiz bir toplum yetişiyorsa aileler kadar, devlet de sorumludur…

Aradan yıllar geçti üniversitede hoca oldum. Osmanlı eğitimini araştırdım. İlimden önce Osmanlı Eğitiminde:

1. Dinlemeyi öğrenmek ve öğretmek,

2. Okumayı öğrenmek ve öğretmek,

3. Konuşmayı öğrenmek ve öğretmek,

4. İletişimi öğrenmek ve öğretmek,

5. Helal ve haramı öğrenmek öğretmek,

6. Adabımuaşeret kurallarını öğrenmek ve öğretmek,

Osmanlı eğitim sisteminin disiplin anlayışı cumhuriyetin ilk yıllarında da uygulanıyordu. Ne ise konumuza dönelim:

Osmanlı eğitiminde ilim sahibi olmak isteyenlere yukarıdaki altı maddeyi ihtiva eden bilgiler ısrarla öğretilirdi, sonra ilim tahsil ettirilirdi…

 Yıllar sonra babama sordum.

– Medresede öğrenci olmak isteyenlere 15 gün boyunca niye adabımuaşeret kurallarını anlattın? Öğrenmek istemeyenleri öğrenciliğe niye kabul etmedin?

– Adabımuaşeret kurallarını bilmeyenler kendisine, hocasına, büyüklerine, arkadaşlarına; ilme, vatanına, dinine saygısı olmaz. Helal ile haramı bilmez. Bu nedenle adabımuaşeret kurallarını anlattım. İlim tahsil etmek istiyorsan adabımuaşeret kurallarını bileceksin ve uygulayacaksın. Terbiye olmadan ilmin kimseye faydası olmaz…

İmamlar, hocalar, öğretmenler, ilim adamları, adabımuaşeret kurallarını bilmezse:

1.Liyakati öğretemez,

2.Beceri kazandıramaz,   

3.İrfan sahibi yapamaz,

4.Helâl ve haramı öğretemez,

Medresedeki eğitim sistemini babam uygulayarak öğretti. Osmanlıdaki eğitim sistemini mesleğim gereği araştırdım. Günümüzdeki eğitim sisteminin eksiklerinden bazıları:

1. Öğretmen yetiştiren fakültelerde adabımuaşeret kuralları baraj ders olmalıdır.

2. Öğretmen yetiştiren fakültelerde öğretim elemanları, adabımuaşeret kurallarını öğretmen adaylarına benimsetmelidir.

3. Öğretmenler, adabımuaşeret kurallarını öğretmekte ısrar etmelidir.

İlköğretim okullarında ve liselerde öğretmenlerimizin, eğitim fakültelerinde öğretim elemanlarının adabımuaşeret kurallarını anlatması, öğretmesi ve uygulaması zorunlu olmalıdır…

Sonuç:

İlköğretim, ortaöğretim ve eğitim fakültelerinde adabımuaşeret kuralları baraj ders olmalıdır…

Selam ve saygılarımla