DEMOKRASİ TEHLİKEDE Mİ?
Önce demokrasi nedir, diye sorarak başlarsak belki daha iyi düşünce çıkar ortaya, sahi demokrasi nedir? Gelin hep beraber bu sorunun cevabını arayalım!!!
Demokrasi: siyasal denetimin doğrudan doğruya halkın ya da düzenli aralıklarla halkın özgürce seçtiği temsilcilerin elinde bulunduğu, toplumsal ve ekonomik durumu ne olursa olsun tüm yurttaşların eşit sayıldığı yönetim biçimidir.
Demokrasi: Eski Yunanca “halk” anlamına gelen demos ve “yönetmek” anlamına gelen kratein sözcüklerinin birleşmesiyle oluşmuştur ve bu anlamıyla “halkın yönetimi” demektir.
Demokrasi: Toplumsal eşitliğe inanma ve bunun uygulanması, vatandaşların politik kararlara katılma veya temsilcileri seçme hakkının olduğu, özgür biçimde hem aday olunabildiği, hemde iradelerine dayalı seçimlerin yapıldığı yönetim şeklidir.
Abraham Lincoln’ün ifadesiyle demokrasi “halkın, halk tarafından, halk için yönetimidir.”
Demokrasinin bazı özelliklerinden kısaca bahsedecek olursak, şunları görürüz..
Halk egemenliği // Çoğunluğun yönetimi // Azınlık hakları // Temel insan haklarının güvence altında olması // Kanun önünde eşitlik // Hükümetin güçler ayrılığına dayalı anayasayla sınırlandırılması // Toplumsal ekonomik ve siyasal çoğulculuk // Özgür ve adil seçimler // Bağımsız yargı // Denetleyen Yargı, Yasama ve Sivil Toplum …
Yeter mi, bu kadar bilgi yetmez, ya iktidara gelenler gitmek istemezse, uzun dönem iktidarlarında devletin tüm kurumlarını ele geçirirlerse, devletin ve halkın/vatandaşın ne gibi önlemler alması gerekir diye düşünmek gerek degil mi? Demokrasiyi tam anlamıyla anlamak için güçler ayrılığını, örgütlenme ve tepki gösterme özgürlüğü de anlamız gerekiyor… Ben güçler ayrılığı üzerine düşünmeye çalışayım sizde daha sonra örgütlenme ve tepki gösterme hakkı üzerine araştırın düşünün, ne dersiniz? Yok Yok bir şeyi unuttuk, ona bakmadan demokrasiyi anlayamayız, oda demokrasi yoksa hangi yönetim şekli olur?
Oligarşi, monarşi, tranlık, otoriter yönetimler, demokrasi dışı örnek vermek gerekirse, S.Arabistan, K.Kore, bazıları numaradan seçim yapar, katılım yüksek olur, %90-95 oy alırlar… Monarşiye bakarak devam edelim demokrasiyi anlamaya…
Monarşi: Bir ülkenin, iktidara genellikle veraset yoluyla gelen tek bir kişi tarafından yönetilmesidir. Bu yönetim şeklinde, devlet yönetimine ilişkin tüm yetkiler, tek kişinin elinde toplanır. Kral, padişah, çar, prens, hakan, şah, emir, kağan, sultan gibi adlar alabilen, bunların hepsini kapsayacak şekilde monark ifadesiyle nitelenen bu yönetici, seçimle işbaşına gelmemiş ve genellikle belirli bir hanedan ailesinin mensubu olması nedeniyle bu görevi üstlenmiştir. Yöneticinin belirli bir görev süresi de bulunmaz. Monarşilerde yöneticiler, sağlık sorunları gibi bazı istisnai durumlar dışında yaşadıkları müddetçe devleti yönetirler. Ölümlerinden sonra belirli usuller ve kurallar çerçevesinde aynı hanedan ailesinden bir başka kişi onların koltuğuna oturur… Demokrasi yoksa durum bu, seçim yok, yöneten kral padişah evladına yönetimi miras olarak devrederek aile fertleri devleti yönetmeye devam ederler… Şimdi dönelim güçler ayrılığına, güçler ayrılığı yoksa demokrasi tehlikede demektir…
Kuvvetler ayrılığı veya güçler ayrılığı, devlet organları olan yasama, yürütme ve yargı güçlerinin birbirinden ayrılmış olan, bir denge, denetim ve firen sistemi içinde olan bir devlet yönetim modelidir. Devletin her biri birbirinden ayrı kurumsal yapısı seçilenlerin otoriter yönetime kaymasını engellemek içindir… Ayrı kurumlara ayrılmış her bir güç ve kolun bir diğeri ile güç ve sorumluluk alanları bakımından bir çatışma yaşamadıkları bu model ilk olarak antik Yunan ve Roma’da geliştirildi. Kuvvetler ayrılığında güçler normal olarak yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç kola ayrılmaktadır. Bu ayrım demokratik siyasal sitemde yoksa, demokrasimiz tehlikede demektir, kim sahip çıkacak, demokrasiye, devleti yönetecekleri vatandaş seçmeli diyen herkes… Demokrasi tehlikeye düşmesin diyen herkes…
Devleti kim yönetecek diyor ve cevabı benim seçtiğim kişi ve parti diyorsanız siz, demokratik hukuk düzeni, demokratik anayasa devam etsin diyen bizler sahip çıkmalıyız… Demokrasiye sahip çıkmak için sendikalarda, muhalefet partilerinde örgütlenmek gerek, demokrasiye sahip çıkarsak demokrasi yaşar, bizde daha iyi yaşarız.. Yaşamak dileğiyle, Selam ve Sevgilerimle…
Hüseyin Benek – BaskentPostasi.com – 11.1.2023
Kaynaklar
2* https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/ansiklopedi/monarsi
3* https://tr.wikipedia.org/wiki/Kuvvetler_ayr%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1
4* Doç. Dr. Aslı Yağmurlu – Demokrasi Sunumu
YORUMLAR