İnsàn kıymetlidir

ANADOLU Speoloji Grubu Derneği’nin (ASPEG) organizasyonunda Mersin’in Anamur ilçesindeki Morca Mağarası’nda gerçekleştirilen keşif gezisi sırasında mide kanaması geçiren ABD’li Mark Dickey’i kurtarmak için yürütülen operasyon başarıyla sonuçlandı, adam tedaviye alınarak hayata tutundu.

11 gün süren ve dünyada bugüne kadarki en kapsamlı mağara kurtarma operasyonu bir insàn hayatı için yapılıyordu ve tebrike şayandı.

«Bir insàn hayatı» dedik. Mâide Suresi 32. àyet’te “bir insanı kurtarmak bütün insanlığı kurtarmak gibidir” buyurulur.

Elmalılı Hamdi Yazır hocaefendi merhum àyetin tefsirinde şöyle der:

“Bu, insan hayatının kutsallığını vurgulamak içindir; insan hayatının korunması için herkesin ve her bir kişinin başkasının hayatının kutsallığını kabul edip onun korunmasına yardım etmesi gerekir.

Haksız yere bir başkasının hayatını alan (birini öldüren, cinayet işleyen), yalnızca bir kişiye zulmetmekle kalmamış, aynı zamanda insan hayatının kutsallığıyla ilgili; başkalarına karşı hiçbir merhamet duygusu taşımadığını göstermiş demektir. Bu nedenle o tüm insanlığın düşmanı demektir. Çünkü herkes aynı tür katı kalpliliğin kurbanı olursa, tüm insanlığın sonunun gelmesi kaçınılmazdır.

Buna karşılık, eğer bir kişi tek bir insan hayatının korunmasına yardım ederse, tüm insanlığa yardım etmiş demektir. Bu yardımı, tüm insan soyunun devamına katkıda bulunacak niteliklere sahip olduğunu gösterir.”

Müslüman veya gâvur. İnsàn hayatı kıymetlidir. Haksık yere hiçbir cana kıyamazsınız. Haklı veya haksız olduğunuza da kendiniz karar veremez, adalet mekanizmasına sevkedersiniz. Yàni ihkak-ı hak yoluyla şiddet kullanarak kendi hakkınız olan bir eşyayı bile alamazsınız. Değil ki birinin canını. Bu büyük suçtur.

İslâm dininde merhamet esastır. Sana zararı olmayan bir akrep yahut yılanı bile keyfince öldüremezsin, ahirette hesabı sorulur. İnsàn hayatı ise her şeyden kıymetlidir, kimse kimsenin canını alamaz.

Can almak devletin adalet mekanizmasının vereceği karar ile olur.

Günümüzde bazı ülkelerde (meselâ bizde de) idam cezası kaldırıldı. Bendeniz buna karşıyım lâkin böylesi bir cezanın yürürlükte olması halinde de, hemen bir celsede bir hâkim kararıyla gerçekleşmemesi gerekir.

İnsàn hayatının söz konusu olduğu bir dâvada ölüm kararı, iddia makamının tüm delillerinin tam tekmil, titizlikle yàni hakkıyla incelemesinden sonra verilebilecek karardır.

Evet muhterem okurlarım İslâm dininde merhamet esastır. Bu yüzden meselâ İslâm şeriatine göre hükmeden bir kadı (hâkim) idam kararı verse bile “affetmeniz daha hayırlıdır” buyurulmuştur.

Evet ortada bir kan dâvası (can hakkı) vardır ama Allah yine de “affetmeniz daha hayırlıdır” buyuruyor. Zira Allah bizden merhametli olmamızı istiyor. İşte İslâm dininin güzellik şahikalarından biri daha…

Bütün güzellikler, hayırlar, insànın ve insànlığın selâmeti İslâm’dadır. 12.09.2023