Amerikan Ülkeleri Örgütü ve Türkiye ile İlişkileri
Amerikan Ülkeleri Örgütü Sözleşmesi, 30 Nisan 1948 yılında Kolombiya’nın başkenti Bogota’da düzenlenen 9.Panamerikan Konferansı neticesinde imzalanıp genel merkezi ise Washington’da bulunan Amerika kıtasındaki bağımsız 35 ülkenin bulunduğu, yapısı bakımından bölgesel olan bir uluslararası kuruluştur.Amerikan Ülkeleri Örgütü, Amerika Birleşik Devletleri’nin Monroe İlkelerinin ‘Amerika kıtasındaki bir ülkeye karşı girişilecek bir saldırının, kıtadaki bütün ülkelere yapılmış bir saldırı olarak kabul edilecek’ ilkesine istinaden Batı Yarıküresi’ndeki ülkelere karşı da oluşabilecek herhangi bir tehdit durumunda birlikte savunmaya geçmek için kurulmuş bir örgüttür.Amerikan Ülkeleri Örgütü’nün amaçları;bölgedeki barış ve güvenliği güçlendirmek ve örgüte üye ülkeler arasında oluşan anlaşmazlıkları barışçıl yollarla çözmeye çalışmaktır.Ayrıca üye ülkeleri;ekonomik, kültürel, siyasal, toplumsal vb her alanda işbirliğine özendirmek de örgütün amaçları arasındadır.Amerikan Ülkeleri Örgütü, kurulduğu günden itibaren Amerika Birleşik Devletleri’nin etkisi altında bulunan antikominist bir örgüttür.Amerikan Ülkeleri Örgütü’nün organları;Genel Kurul, Dışişleri Bakanları Danışma Kurulu, Daimi Kurul ve Genel Sekreterlikten oluşmaktadır.Genel Kurul, yılda bir kez toplanan örgütün en önemli organıdır.Dışişleri Bakanları Danışma Kurulu, üye devletlerin herhangi birine karşı oluşabilecek bir saldırıda veya saldırgan sayılabilecek bir eylemde bulunulması durumunda yürütme organı işlevini gören organdır.Daimi Kurul, Amerikan Ülkeleri Örgütü’nün yürütme işlevini gören ve bütün üye devletlerin birer temsilcilerinden oluşan örgütün bir organıdır.Amerikan Ülkeleri Örgütü’nün Genel Sekreterlik’i ise Washington’da bulunmaktadır. Amerikan Ülkeleri Örgütü;Dominik Cumhuriyeti, Ekvador, El Salvador, Guatemala, Haiti, Honduras, Kolombiya, Kosta Rika, Küba, Meksika, Nikaragua, Panama, Paraguay, Peru, Şili, Uruguay, Venezuela, Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Bolivya, Brezilya, Barbados, Trinidad ve Tobago, Jamaika, Grenada, Surinam, Dominika, Saint Lucia, Antigua ve Barbuda, Saint Vincent ve Grenadinler, Bahamalar, Saint Kitts ve Nevis, Kanada, Belize ve Guyana olmak üzere yükarıdada ifade ettiğimiz gibi 35 ülkeden meydana gelmektedir.Türkiye’nin Amerikan Ülkeleri Örgütü ile ilişkilerini değerlendirecek olursak;Türkiye, Amerikan Ülkeleri Örgütü’ne 7 Temmuz 1998 yılında Daimi Gözlemci üyelik başvurusunda bulunmuştur ve 16 Eylül 1998 yılında ise Türkiye’nin başvurusu kabul edilmiştir.25 Ağustos 2004 yılında ise Türkiye-Amerikan Ülkeleri Örgütü Çerçeve İşbirliği Antlaşması imzalanmıştır.Antlaşma 7 Mart 2011 yılındada yürürlüğe girmiştir.Bu kapsamda Türkiye’nin Amerikan Ülkeleri Örgütü ile var olan ilişkileri, ülkemizin kendi bölgesi dışındaki kültürlere, oluşumlara, coğrafyalara ve kuruluşlara olan ilgi ve alakasının bir göstergesidir.Türkiye, her yıl Amerikan Ülkeleri Örgütü’ndeki çeşitli projelere değişik miktarlarda katkıda bulunmaktadır.Türkiye’nin
Amerikan Ülkeleri Örgütü’ne yaptığı bu katkılar ve örgüt içerisindeki işlevleri, Amerikan Ülkeleri Örgütü tarafından her zaman memnuniyetle karşılanmıştır.Bu vesileyle Türkiye’nin, Amerikan Ülkeleri Örgütü’ndeki üye ülkelerle ilişkilerinin artarak bu ilişkilerin Türkiye’ye ekonomik açıdan büyük kazançlar getirmesini ve Türkiye’nin uluslararası alandaki kuruluşlarda var olan etkinliğinin ve büyüklüğünün artarak devam etmesini temenni ederim.
Diyaeddin ULUCAN
Amerikan Ülkeleri Örgütü ve Türkiye ile İlişkileri
YAZARLAR
TÜMÜ
YORUMLAR