Kalem Kudreti

Dün, yazarlarımızdan Muhsin Akıl beyefendinin «Başkent Postası Yazarları!..» başlıklı yazısını (gizlice) okurken gördüm. Bendenize iltifatlarda bulunmuş, sağolsun yazılarım hakkında da sitayişle bahseden nefis bir değerlendirme yazısı kaleme almıştı.

Zátıâlilerine çok teşekkür ediyorum. Fakat bir teessüfüm de var: Maalesef tenkid etmemiş!. Eleştirilmek, evet çoğu insàn için hoş değildir. Kimse yoğurdum ekşi demez, denilirse de hoşlanmaz. Fakat ister inanın ister inanmayın, bendeniz eleştirilmekten haz bile alıyorum. Zira her tenkid bir yontuştur. Her tenkid (yıkıcı değil, yapıcı olmak kaydıyla) bir yardımdır, destektir aslında.

İki cihanın fahri Efendimiz Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem)’i Hz. Ömer yakasından tutarak ikaz eder. O (s.a.v), kızmak yerine tebessüm ederek “bakalım Allah hangimizi haklı bulacak” diyerek bekler. Ve gelen vahiyde Ömer (radiyallahü anh) haklı çıkar, Peygamberimiz onu kucaklayıp tebrik eder, “iyi ki varsınız” der.

İmdi Muhsin Akıl kardeşim, belki okumuşsunuzdur, merhum Necip Fazıl Kısakürek üstadın çok eski, fakat eskimez kıymetli bir makalesi var. Üstad bu yazısını zamanın gazetelerinden birinde “Çerçeve” isimli köşesinde yazmış^[1] Bende derin izleri oldu.. Yazı değil adeta bir klavuz…

Devrin Şirket-i Hayriye vapurlarından birinin kaptanı ile sahilde oynaşan çocuklar arasında geçen tatlı bir hadiseyi hikâye ederek başlıyor yazıya… Çocuklar kaptana tezahürat yaparak «Ya… ya… ya… Şa… şa… şa… Tahsin Kaptan çok yaşa» diye bağırırlar, kaptan da bu tezahürata karşılık vapurun canavar düdüğünü öttürürmüş…

Tesadüf bu ya, üstat, makalesinin yayınlanmasından iki saat sonra Üsküdar’dan o vapura biner. Çocuklar yine şevkli ve ateşli bağrışmaktadır. Lákin kaptan bir türlü canavar düdüğünü öttürmez!..

Üstad soruşturur ve şu müthiş cevabı alır: “Muharririn biri gazetede bir şeyler yazmış; kaptan artık çocuklara cevap vermeyecek!..” Hadise üstadı derinden müteessir eder ve ertesi gün “Kalem Kudreti”ni yazar.

“Müsbet menfi hiçbir kıymet hükmü taşımamasına, eğlenceli bir tasvirden başka gaye gütmemesine dikkat ettiğim dünkü yazımın doğurduğu bu ani yasak, kalem kudreti bakımından beni memnun edeceğine mahcub etti. Ben o yazıyı kaptan baba ‘sussun’ diye değil, her günkü acı tenkidlerimize rağmen devam eden binbir münasebetsizlik arasında inadına daha çok bağırsın diye yazmıştım…

Allah Allah! Kalem gibi, dağ delmeye, kanal açmaya, can kurtarmaya memur mukaddes alet, memleketimizde ve ana mevzuları karşısında tam bir tesirsizlik duvarına çarpsın da, böyle entipüften bir işte muvaffakiyet kaydetsin! Olmaz olsun böyle muvaffakıyet!.. Ahlâk suçu, idrak suçu, terbiye suçu, idare suçu gösteririz, dünyaya vız gelir; mánâ sahasında cinayet haberi, felâket haberi, habaset haberi, şeamet haberi veririz, tüy bile kıpırdamaz; minicik bir nükte yapalım deriz, lafımız jandarma kasaturası gibi keskinleşir. Gel de iftihar et!

Binbir rezalet yuvası işlerken, kuş yuvası bozar gibi, ihtiyar bir kaptanla mâsum çocuklar arasındaki oyunu dağıtmış olmaktan, kalem kudreti namına mahcup oldum. Devleri öldürmeğe memur, 42’lik bir topla, bir serçe yavrusuna kıymışım gibi geldi bana…” (22 Temmuz 1939, Haber)

Muhsin Akıl bey sağolsun, var olsun. Hiç değilse atlamadan hergün yazdığımız onca yazının (en azından bir kıymetli kardeşimiz tarafından) takip edildiğini, zátıâlilerinin üşenmeden okuduklarını öğrenmiş oldum. Kalem kudreti namına değil ama dâvam adına da sevindim. Kalem kudreti kim biz kim… 17.04.2022

————————————————-
^[1] Üstadın, 1939’dan 1978’e dek kaleme almış olduğu Çerçeve başlığını taşıyan günlük fıkraları derlenmiş. 5 kitaplık seride günlük hadiseler üzerindeki tahlil ve hükümler yer alıyor. Bendeniz “Kalem Kudreti” yazısını, merhûm kayınpederimden kalma “Çerçeve” isimli kitaptan aldım. (30’lu 40’lı yıllar)