MAHREM VE MUÂŞERET

 Mahrem, haram (yasak) kökünden gelir. Başkalarından saklanan, başkaları tarafından görülmesi, bilinmesi, duyulması istenmeyen, gizli demektir.

Muâşeret ise, birlikte yaşayıp hoş geçinme, karşılıklı iyi ve güzel ilişkiler kurmak demek. Âdâbımuâşeret de, bu ilişkilerin toplumun genel görgü kuralları içinde yapılması.

Maalesef günümüz toplumunda bu tâbirler giderek itibar kaybetmekte. Böyle olunca da ilişkilerimizin saygıya değer bir tarafı, bir güzelliği kalmıyor, kabalık, kopukluk ve görgüsüzlük yayıldıkça yayılıyor.

Cep telefonları insànların hayatında yer aldığından beri görgüsüzler daha net olarak gözleniyor. Adam almış telefonu eline on metre ötedekinin rahatlıkla duyacağı ve konuştuklarını anlayacağı bir yüksek desibel ses tonuyla konuşuyor!.

Be adam hem çevrendekileri rahatsız ediyor, hem de mahreminde kalması gerekenleri ortaya yayıyorsun. Hem kaba hem ahmaksın..

Muâşeret kurallarına bir de “cep telefonuyla konuşma adábı” ilâve etmeye gerek var mı? Hayır yok. Muâşeret kurallarını bilenler zaten telefonla konuşurken de o çerçeve içinde kalır.

Bu konuda negatif misâller haddinden fazladır. Ben size pozitif (iyi yönde) bir misâl vereyim. Muhterem ağabeyim yanındakilerle konuşurken de telefonuyla konuşurken de adeta “bunun konuştuklarını karşı taraf duyuyor mu?” dedirtir çevresindekilere.

Adáb-ı muâşeret  bir terbiye meselesidir.

Çocuklar ana babalarından gördüklerini kopyalar. Nadir olarak bunu aşan, ana babasındaki nahoş işleri yapmayanlar da oluyor elbette.

Toplum ana babaların ve elitlerin terbiyesine tàbidir. Elit (seçkin) kişiler her konuda topluma örnek olduklarının bilincinde olmalılar. Aksırırken, öksürürken eliyle ağzını kapatmaktan tutun tüm hareketlerinde fevkalâde nazik ve nezih ölçüler hâkim olmalıdır.

Yàni dostlar, kendinden bahsetmek hoş değil ama keşke herkes biraz şu mübarek ağabeyim gibi olsa.

Ne güzel bir toplum olurduk değil mi? 17.09.2023