Yakın gelecek kötü…

İngiltere’de petrol krizinin ardından gıda krizi de başgösterdi. Tüketim toplumları böyledir. Kendi gıdanı kendin üretemezsen, mevcutları tüketir, paran azaldıkça başkalarından da alamaz ve kıtlığa gidersin.

Türkiye’nin de istikbâlde durumu bu olabilir. Allah korusun da, “görünen köy klavuz istemez” demişler. Üretmeden tüketmek sonu felâket olan bir gidişattır. Tarih bunun sayısız misâlleriyle dolu.

Konya ilimiz bir zamanlar tahıl ambarıydı. Artık ekmeklik buğdayımızın bile mühim bir kısmını ithal ediyoruz. Köy hayatı giderek yok oluyor. Büyük şehirler lebaleb tüketici insàn kaynıyor. İstanbul 30 milyonu zorlayan nüfusu ile büyük problem. Türkiye’yi sallayacak kadar hem de.

CB uğraşıyor fahiş fiyatları düşürmek için. (Artık pahalı marketlerden olmuş) kimi (isim veremem) market zincirleri gibi 1000 ucuzcu market projesi var reisin. Lâkin yukarıda söylediğimiz gibi bu türden palyatif (geçici, muvakkat, etkisi köklü olmayan, geçici çözüm getiren) tedbirlerle giderek kangreleşen problemler yok edilemez!.

Çare toplumu üretime zorlamak. Zorlamak dedim çünkü «tavsiyeler» yeterli olmaz, olmamıştır da. Halka örnek modeller gösterilmeli, üretime yönelik işleri öğretecek enstitüler açılmalıdır.

Geçmiş zamandı, tarihini tam hatırlamıyorum. Türkiye’ye misafir olarak gelmiş bir Japon mimar televizyon kanalının birinde konuşuyordu.

Adamın beni çok sarsan (hatırımda kaldığı kadarıyla) sözleri şöyleydi: “Biz topraklarımız az olduğu için metrekare olarak küçük evler yapıyoruz. Fakat 15-30 mektrekarelik daireleri olan bir bina bile yapsak mutlaka bahçesini de yaparız. Siz ise 250 metrekarelik (bir Japon’un asla tasavvur edemeyeceği) geniş daireleri olan binalar, siteler inşá ediyor, fakat 30 metrekarelik bir bahçe bile yapmıyorsunuz çoğuna…”

Üretimin bir boyutu da budur. Gökdelenler, plazalar yerine bahçeli evler yapılmalı, banliyö sistemi ile şehir satha yayılmalıdır. Böylece herkes bahçesinde maydanoz, biber, salatalık, domates gibi de olsa bir şeyler üretebilir, binaen’aleyh fahiş fiyatları engellemede ciddî bir adım da atılmış olur.

Gökdelenler ve siteler ahlâkımızı da bozdu. Bırak komşuluk ilişkilerini bu tip yerlerde kimin eli kimin cebinde belli değil. Terörstler için, kanundan kaçanlar için adeta sınırlarımız dışındaki bir ülke gibiler çoğu.

* * *

Köy hayatı neden bitiyor? Gözden ırak olan gönülden de ırak olurmuş. Köylere ulaşım en güzel ve sağlıklı bir şekilde temin edilmeli, köy sağlık ocakları her köyde olmalı.

Devlet, model köyler de inşá etmelidir. Doğalgazın girmediği, sobalarla ısınan, lâ’net olasıca, gençleri kötürüm eden internetin bile olmadığı tabiatın tüm güzellikleriyle cıvıl cıvıl kuşları öten güpgüzel köyler.

Bendeniz şu anda böyle güzel bir köyde yazıyorum yazımı. Ve gazeteme mobil telefonumdan dizüstü bilgisayarıma internet aktarımı (kablosuz hotspot) yaparak gönderiyorum. Bunun dışında pek kullanmıyorum interneti. Zaten 6 GB hakkım var, o da yetiyor, fazlası gerekmiyor.

Yaşımız ilerledi. Zor ve zahmetli işlere girişemiyorum köyde. Fakat nasib olursa birkaç tavuk falan alacağım yakında. Böylece günlük yumurtamız da olacak hem de «gezen tavuk yumurtası» olarak.

Domates, biber, marul, maydanoz üretiyoruz. Birkaç asmamız var bolca üzüm yiyoruz. Biri bahçemizin evvelki sahibinin ektiği, diğerleri ise hudâyinâbit birkaç incir ağacımız da var. Yeşil ve kırmızı incirleri topluyor hem yiyoruz hem reçel yapıyoruz kış için. Ve (inekleri olan komşumuzdan) süt alıp yoğurt ve biraz da süzüp tarhana yaptık. Daha ne olsun?

Bizim gibi İstanbul, Ankara ve İzmir’den köylere gelen şehirliler çoğaldı. Kimi koronadan kaçıyor, kimi de bizim gibi tabiatı seviyor. Bir de köylüler benimsemiş olsalar keyfine diyecek yok. Neyse bizim köy bu yönden de oldukça iyi sayılır. Üstelik dünyanın en temiz havasına sahip ikinci bölgesindeyiz. Ya tüketici şehirliler n’ber? 04.10.2021